Από την αρχαία πόλη (πόλη-κράτος) στη νεωτερική εθνόπολη (έθνος-κράτος) του Διαφωτισμού και την εξελισσόμενη πολυεθνική και πολυπολιτισμική κοσμόπολη, οι έννοιες του "πολίτη" και της παιδείας του πολίτη βρίσκονται στο επίκεντρο της πολιτικής σκέψης και παιδαγωγικής πρακτικής. Στον κόσμο της ύστερης νεωτερικότητας, ακόμη και "μετανεωτερικότητας", οι έννοιες αυτές χρήζουν επανεξέτασης και επαναπροσδιορισμού. Το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης και η οικονομική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα που αυτό συνεπάγεται, οδηγεί ώστε ο νεοφιλελεύθερος κτητικός ατομικισμός να κερδίζει έδαφος σε βάρος του δημόσιου τομέα, ενώ οι πολίτες της σύγχρονης κοινωνίας να βιώνουν μια κρίση "ταυτότητας" και "ρόλου", καθώς στο νεόκοσμο της παγκοσμιοποίησης, με την οικονομική της δυναμική, ή έννοια της παιδείας του πολίτη και της πολιτικής του διαπαιδαγώγησης σταδιακά μεταβάλλεται και αποκτά έναν κυρίως ωφελιμιστικό χαρακτήρα. Το τελευταίο είναι ένα θέμα που σήμερα απασχολεί σοβαρά τους εκπαιδευτικούς και τους πολιτικούς επιστήμονες.