Πολλές γενιές η Ρωμιοσύνη στην Αίγυπτο και από κάθε γενιά λιγοστά τα μεγάλα ονόματα, λίγοι οι φτασμένοι, οι πλούσιοι, οι Εθνικοί Ευεργέτες, οι άνθρωποι των γραμμάτων. Οι πολλοί, με μεγάλη δυσκολία ξέφευγαν από τη φτώχεια που κουβαλούσαν, μετανάστες από την ορεινή και τη νησιωτική πατρίδα. Αυτό το ανώνυμο πλήθος, η μάζα της ξενιτεμένης φτωχολογιάς, που πάλεψε να επιβιώσει σε ξένα μα φιλόξενα χώματα, που δεν ξέχασε ποτέ την πατρίδα του και τους δικούς του, πήρε όνομα και έγινε "Ο πάροικος". Σε τούτο το βιβλίο ξετυλίγεται το μωσαϊκό της μεγάλης πατρίδας του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού. Οι φτωχικές γειτονιές και τα στενά σοκάκια του Καΐρου, έθιμα και συνήθειες του τόπου, προβάλλουν ανάγλυφα καθώς εξιστορούνται οι καημοί και οι πόθοι, οι χαρές και οι λύπες μα και τα οράματα για μια καλύτερη ζωή. Ο συγγραφέας μας περνά από τα ήσυχα και γεμάτα στέρηση, νωχελικά χρόνια της δεκαετίας του '30, στην πολεμική δίνη της δεκαετίας του '40, για να μας φτάσει στις συγκλονιστικές ανακατατάξεις της δεκαετίας του '50. Δεκαετία που είναι ταυτόχρονα και η απαρχή της αντίστροφης μέτρησης για την παρουσία της ελληνικής παροικίας στην Αίγυπτο. "Ο πάροικος", χωρίς την πρόθεση να κάμει ιστορία, δεν παύει, ωστόσο, μέσα από τη μυθιστορηματική πλοκή του, να μας δίνει ένα σωρό πληροφορίες για την Αίγυπτο και τον Ελληνισμό της. Οι ανθρώπινοι χαρακτήρες του ζουν και κινούνται στη δεύτερη πατρίδα τους με πίστη και συνέπεια, κρατώντας το ενδιαφέρον του αναγνώστη απ' την αρχή ως το τέλος.

Ι. Παλαιορούτας
Αθήνα, Δεκέμβρης 1991.