"Η θεωρία της ηδονής" έχει ανομολόγητα αφετηρία τη σαιξπηρική προβληματική του Αμλετ. Το τεράστιο πρόβλημα με το οποίο καταπιάνεται ο Ιταλός ποιητής και φιλόσοφος είναι εκείνο που θέτει ο σαιξπηρικός ήρωας: "to be or not to be?" Πρόβλημα που ο ίδιος επαναθέτει ως εξής: αφού η ζωή είναι ένα κακό, γιατί να ζει κανείς; Η ερώτηση ωστόσο δεν είναι ρητορική, δεν είναι απάντηση στο ερώτημα του Αμλετ, στην έννοια της επιλογής της αυτοκτονίας. Η κινητήρια δύναμη του ανθρώπου και κάθε ζωντανού οργανισμού είναι η αγάπη για τον εαυτό του, η αναζήτηση συνεπώς της απόλυτης, αιώνιας και άπειρης ευτυχίας του, η οποία συνίσταται στην ηδονή, στην απόλαυση, στη χαρά. Αιώνια και άπειρη απόλαυση δεν μπορεί να γνωρίσει ωστόσο ο άνθρωπος, εξ ου η δυστυχία του, ο τραγικός χαρακτήρας της ζωής, η οποία δεν μπορεί να έχει αυτό που πρωτίστως επιθυμεί, αυτό που αποτελεί τον υπέρτατο σκοπό της. Την απόλυτη, αιώνια και άπειρη, απόλαυση και ευτυχία ο Λεοπάρντι την αναζητεί στη γη, όχι στον χριστιανικό ουρανό. Η απαισιοδοξία του δεν είναι μεθοδική αλλά ουσιαστική και απόλυτη. Η λεγόμενη απόλαυση στη γη είναι αρνητική, είναι απλώς η προσωρινή κατάπαυση του πόνου, ο οποίος απορρέει από την ανυπαρξία της απόλυτης ευτυχίας...

Η. Π. Νικολούδης