Το βιβλίο αυτό αναλύει το ρόλο της ελληνικής εκπαιδευτικής πολιτικής στον έλεγχο του κοινωνικοοικονομικού και εθνικού χώρου την περίοδο από τις ελληνορθόδοξες κοινότητες του ορθόδοξου μιλλέτ στη Μικρά Ασία έως και την κοινοβουλευτική ή τη μεταξική εποχή στην Ελλάδα του μεσοπολέμου. Αντιλαμβάνεται το σχολείο τόσο ως καθρέφτη κοινωνικοοικονομικών και πολιτικών σχέσεων όσο και ως ασφαλιστική δικλείδα προώθησης ή αποτροπής αλλαγών και αναπαραγωγής υφιστάμενων δομών. Ιδιαίτερα μετά το τέλος του πολέμου στη Μικρά Ασία και την έλευση πάνω από 1.200.000 προσφύγων, η εκπαίδευση λάμβανε τις διαστάσεις ενός διαβατηρίου για κοινωνική κινητικότητα και βελτίωση των συνθηκών ζωής τόσο αυτών όσο και των γηγενών. Από την άλλη πλευρά, κρίθηκε αναγκαίο να ενσωματωθούν στον υπό συγκρότηση εθνικό κορμό οι γλωσσικές μειονότητες και οι πολιτιστικές περιφέρειες του ελληνικού κράτους. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, εξετάζεται πώς η εκπαιδευτική πολιτική προς τα ξένα και μειονοτικά σχολεία ή η γλωσσική μεταρρύθμιση συνέβαλαν σε κάτι ανάλογο. Ταυτόχρονα ερευνάται πώς ένα επιλεκτικό άνοιγμα των διόδων εκπαιδευτικής κινητικότητας προσδιόριζε τη μαζική παραγωγή ενός εργατικού δυναμικού, την πραγματική μείωση των αναλφάβητων καθώς και των αποφοίτων-"θεσιθήρων" της μέσης εκπαίδευσης, την όξυνση ή και την άμβλυνση των κοινωνικών και χωρικών ανισοτήτων.