Η μεταρρύθμιση της συνείδησης, η "αγωγή" με την ευρεία σημασία της λέξης, είναι μία εξελικτική διαδικασία που έχει τον χαρακτήρα της ανέλιξης. Κατά την ανέλιξη εγκαταλείπονται/ξεπερνιώνται νοοτροπίες, τρόποι του σκέπτεσθαι που είναι επιβαρυμένοι με ιδεολογήματα και προλήψεις και στη βάση των οποίων βρίσκεται διανοητική αδράνεια και έλλειψη αυτοκριτικής. Η κατανόηση της εξελικτικής διαδικασίας, της γένεσης, προϋπόθεση για τη συνδρομή στις αλλαγές που συμβαίνουν γύρω μας και εντός μας, ιδιαίτερα η κατανόηση της εξέλιξης και ανέλιξης στον χώρο της Ιστορίας, του πνεύματος και του ψυχισμού του ανθρώπου, απαιτεί τη συλλογή και συστηματοποίηση εννοιών και δομών, τη θεματοποίηση των οποίων βρίσκουμε σποραδικά, διατρέχοντες την ιστορία της φιλοσοφίας. Τα δοκίμια που ακολουθούν αποτελούν μία συνεισφορά στην κατάρτιση αυτής της συλλογής και μία προσπάθεια να προετοιμαστεί η απάντηση στο κεντρικό πρόβλημα: πώς μπορεί να επιτευχθεί η μεταρρύθμιση της συνείδησης; Τον μίτο της Αριάδνης αποτελούν οι αναπτύξεις που αφορούν την εξελικτική διαδικασία και περιέχουν πολλαπλές αναφορές στον Χέγκελ.