Ο καθένας μας θα 'θελε να γνωρίζει την καταγωγή του. Να ξέρει κάτι για τους προγόνους του, τ' όνομά τους και πώς το απόκτησαν, την προέλευσή τους. Να 'χει μια γνώμη, μια ιδέα, ή έστω μια κάποια υπόνοια για την "κοντράδα" του, όπως αποκαλούμε στην Κέρκυρα το "σόι".
Η έμφυτη αυτή επιθυμία παλαιότερα αποτελούσε προνόμιο των ολίγων, των "εκλεκτών" του Θεού, των "Ευγενών" και εξελίχτηκε σε κατοχυρωμένο δικαίωμά τους. Καταγράφονταν σε επίσημα βιβλία ή έγγραφα της οικογένειας ή της τοπικής Κοινότητας, σαν απαραίτητο παρακολούθημα του τίτλου της "Ευγένειας".
Δεν μπορούσε κάποιος να είναι "ξεκάρφωτος" ευγενής, προερχόμενος από το "πουθενά". Έπρεπε να είναι γιος του "τάδε" ευγενούς κι απόγονος του Α, που η γυναίκα του ήταν θυγατέρα του Β μεγαλογαιοκτήμονα με τόσες χιλιάδες "ελαιοκεντρομάδες", τόσα "μουντζούρια" αμπέλια, με τόσες "ξέστες" κρασί.
Όλες αυτές οι αυθεντικές και κληρονομημένες ιδιότητες έπρεπε κάπου να καταγραφούν και να καταχωρηθούν σε κάποιο επίσημο έγγραφο ή νοταριακό συμβόλαιο, να αποτυπωθούν σε κάποιον ανάγλυφο και χρυσοκέντητο πίνακα, και να εκφραστούν συμβολικά με δέντρο, το λεγόμενο "γενεαλογικό", που στόλιζε τους προθαλάμους τ' "Αρχοντικού" των Ευγενών.
Πού ν' αρχίσουν οι Ποπολάροι τέτοια χάρη. Τέτοιο δικαίωμα να γνωρίζουν το σόι τους και μάλιστα να το καταγράφουν. Για να το κάνουν έπρεπε να γνωρίζουν γράμματα που τους τ' απαγόρευαν οι "Αφεντάδες" τους Ευγενείς.
Η καταγραφή του γενεαλογικού δέντρου προϋποθέτει, εκτός από τα γράμματα, και ελεύθερο φρόνημα και ανθρώπινη ιδιότητα και διάθεση. Οι Ποπολάροι και μάλιστα οι "ξεχωρίτες", δηλαδή οι χωρικοί και οι αγρότες, δεν ήσαν άνθρωποι για τους Ευγενείς, αλλά ζώα, "σκυλολόγιον" άλλωστε τους αποκαλούσαν επίσημα και έτσι τους μεταχειρίζονταν. Πού να 'χουν οι άνθρωποι αυτοί, στη μαύρη σκλαβιά που ζούσαν τότε, το απαραίτητο κουράγιο για ν' ασχοληθούν με το σόι τους και από πού κρατάει η σκούφια του καθενός;

(Αντί προλόγου Σπύρος Αρβανίτης-Τζωρτζάκος)