Πριν από 23 χρόνια, έγραφα στην πρώτη έκδοση ότι οι κοινωνικές διαμάχες του μέλλοντος δε θα αφορούν ούτε τις μισθολογικές αυξήσεις ούτε τον περιορισμό του χρόνου εργασίας, αλλά τις κοινωνικές ασφαλίσεις. Δεν είχα προβλέψει βέβαια τη σημερινή κρίση, αλλά η τάση ήταν διακριτή και στην προ της κρίσης περίοδο. [...]

Το βιβλίο αυτό διερευνά μια σειρά από ζητήματα: Πώς η ελληνική κοινωνία του Μεσοπολέμου συνύφανε την ανάγκη για οικονομική σταθεροποίηση με το ζήτημα των κοινωνικών μεταρρυθμίσεων; Πώς συνδυάστηκε το εθνικό με το κοινωνικό; Πώς οι μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα έγιναν διεθνές ζήτημα; Πώς συνδυάστηκαν οι δανειακές ανάγκες με την πολιτική αποκατάστασης των προσφύγων; Πώς ο Βενιζέλος, στο πλαίσιο μιας πολιτικής εκσυγχρονισμού της χώρας, η οποία αφορούσε ζητήματα που εκτείνονταν από την αστυνόμευση έως την υγειονομική οργάνωση, ζητά τεχνική βοήθεια από ξένες χώρες και διεθνείς οργανισμούς, και πώς οι ίδιοι αυτοί οργανισμοί επιδιώκουν τη διεύρυνση της επιρροής τους από τον ένα τομέα στον άλλο, επιζητώντας συμμαχίες με ντόπιες πολιτικές δυνάμεις; Πώς οι κοινωνικές ασφαλίσεις, παρά τις αναλογιστικές μελέτες, χρησιμοποιήθηκαν ως μέσο άσκησης κρατικής κοινωνικής πολιτικής, με θύμα τη βιωσιμότητά τους; Η μελέτη του πλέγματος αυτού στον Μεσοπόλεμο μας δείχνει ότι, παρά τις διαφορές, το σήμερα μπορεί να γίνει κατανοητό μέσα από τη μελέτη της πολυπλοκότητας του χτες. Ανάμεσα στα οικονομικά ζητήματα, στις κοινωνικές ανισότητες, στις προσφυγικές ροές, στους διεθνείς οργανισμούς, στο διεθνές πεδίο και στις εσωτερικές πολιτικές δυνάμεις υπάρχουν συσχετίσεις που δεν μπορούν να αγνοηθούν αν θέλουμε να καταλάβουμε την πορεία της κοινωνίας μας από τον 20ό στον 21ο αιώνα.

Αντώνης Λιάκος, Φεβρουάριος 2016