Τα σχολικά αρχεία είναι μία πολύτιμη ιστορική πηγή για τους ερευνητές, επειδή φέρνουν στην επιφάνεια ένα μεγάλο σώμα πληροφοριών ικανών να συμπληρώσουν το ανθρώπινο παρελθόν, να εμπλουτίσουν την ιστορική θεματογραφία και να οριοθετήσουν το εύρος της τοπικής ιστορίας. Συγχρόνως όμως παρέχουν τη δυνατότητα στους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές των σχολείων να συνειδητοποιήσουν ότι το εκπαιδευτικό ίδρυμα όπου εργάζονται ή φοιτούν έχει ένα χειροπιαστό παρελθόν και ότι η σημερινή λειτουργία του αποτελεί τη συνέχεια των εμπειριών και των βιωμάτων πολλών περασμένων γενεών. Εύκολα γίνεται κατανοητό επομένως το πόσο μεγάλη είναι η σημασία και η συμβολή στην έρευνα αρχείων προερχόμενων από εκπαιδευτήρια με μεγάλη ιστορική διαδρομή, όπως είναι τα τρία παλιότερα γυμνάσια της πρωτεύουσας.

Στο βιβλίο αυτό παρουσιάζονται τα αρχεία του Α΄ και Β΄ Γυμνασίου Αρρένων και του Α΄ Γυμνασίου Θηλέων Αθηνών, γίνεται προσπάθεια να χαρτογραφηθεί μέσα από αυτά η σχολική καθημερινότητα που αναδεικνύει τη μοναδικότητα αυτών των σχολείων και προτείνονται τρόποι αξιοποίησης του αρχειακού υλικού τόσο στην έρευνα όσο και στη διδακτική πράξη.