Ο Γκαίτε άρχισε να γράφει τον "Πενηντάρη" το 1807, λίγο πριν κλείσει τα πενήντα. Εκδόθηκε για πρώτη φορά ύστερα από μια δεκαετία σε συντομευμένη μορφή και επανεκδόθηκε το 1821 ως τμήμα του τελευταίου μυθιστορήματος του Γκαίτε "Τα χρόνια των περιπλανήσεων του Βίλχελμ Μάιστερ", που στην πραγματικότητα ήταν περισσότερο μια συλλογή αφηγήσεων παρά μυθιστόρημα. Τέλος εμφανίστηκε σε πολύ πιο εκτεταμένη μορφή -αυτή που δημοσιεύουμε εδώ- ως τμήμα του ξαναγραμμένου "Βίλχελμ Μάιστερ", το 1829.

Με το έργο αυτό, ο Γκαίτε θέτει ερωτήματα για τη σημασία και τις επιπτώσεις του γήρατος στην κοινωνία και προβλέπει, προφητικά, πριν από διακόσια χρόνια, ότι ο συνδυασμός της ματαιοδοξίας και της τεχνολογίας θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στις οικογενειακές και κοινωνικές δομές, όπως διαπιστώνουμε σήμερα στις προηγμένες δυτικές χώρες με τα οξυμένα δημογραφικά προβλήματα και τα παραπαίοντα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης.

Π.