Δε θα μπορούσαμε να αρνηθούμε την πρωτοπυπία του ελληνιστικού πολιτισμού: αρκεί να συγκρίνουμε την Ακρόπολη της Περγάμου μ' εκείνη των Αθηνών, την ιστορία του Πολύβιου μ' εκείνη του Θουκυδίδη, το στωικισμό με τον πλατωνισμό, και τον κλασικό Περικλή με τον "μπαρόκ" (με όλες τις έννοιες της λέξης) Αντίοχο τον Επιφανή.

Ο ρόλος της ελληνικής μεγαλοφυΐας είναι επίσης εξίσου εμφανής, βλέπουμε όμως γρήγορα ότι πρέπει να παρεμβάλουμε πολλές ξένες και καινούριες συνιστώσες. Αν το χρονολογικό πλαίσιο δεν εκτείνεται παρά σε τρεις μόνον αιώνες που χωρίζουν το θάνατο του Αλεξάνδρου από την ολοκλήρωση της ρωμαϊκής κατάκτησης (323-30 π.Χ.), το γεωγραφικό πλαίσιο έχει διευρυνθεί σημαντικά, από την Ινδία μέχρι την Καρχηδόνα, από την Αίγυπτο ως την Ιταλία. Οι λεπτές τοπικές διαφορές είναι σημαντικές και επιτείνονται από εκείνη τη διαστρέβλωση που προκύπτει από μια εξέλιξη η οποία γνώρισε άνιση επιτάχυνση. [...]

Paul Petit, Andre Laronde.