Με το όνομα "Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία" αναφερόμαστε σήμερα στην απέραντη εκείνη επικράτεια όπου συντελέστηκε η πιο θαυμαστή μετάλλαξη που γνώρισε ποτέ η ανθρώπινη κοινωνία, οι πολλαπλές συνέπειες της οποίας δεν έχουν ακόμη εκτιμηθεί πλήρως, δυο χιλιάδες χρόνια μετά. Ο όρος "Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία" περιγράφει ένα καθεστώς χωρίς προηγούμενο, όπου η εξουσία ενός θεοποιημένου μονάρχη περιοριζόταν από την ισχύ των νόμων· και ταυτόχρονα τη διαρκή ακτινοβολία ενός πολιτισμού με οικουμενική αποστολή, συμβόλου ευημερίας και ειρήνης.
Το αυτοκρατορικό καθεστώς -η "Ηγεμονία" εγκαθιδρύθηκε με το τέλος των εμφυλίων πολέμων που αιματοκύλησαν τη ρωμαϊκή Δημοκρατία. Το 476 μ.Χ. χάθηκε οριστικά. Σ' αυτόν τον πολιτισμό, φυσικό κληρονόμο του ελληνισμού, σ' αυτό το "θαύμα που κράτησε πέντε αιώνες και που δεν υπάρχει ελπίδα να αντικρίσουμε ξανά" (Ζ.Ζ. Ρουσώ), οφείλει ο σημερινός κόσμος όλα όσα τον χωρίζουν από τη βαρβαρότητα, την αμάθεια, την αδικία. Ποια υπήρξαν τα κυρίαρχα χαρακτηριστικά της ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας; Οι μεγάλες προσωπικότητες που σημάδεψαν την ιστορία των δυναστειών της; Τα επιτεύγματα που σηματοδότησαν το απόγειό του ή οι αδυναμίες που επέφεραν την παρακμή του; Σ' αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να δώσει απάντηση αυτό το βιβλίο.