Η μέριμνα για τις αρχαιότητες στην Ελλάδα και η δημιουργία των πρώτων μουσείων είναι θέματα με ξεχωριστή σημασία τόσο για την αρχαιολογία όσο και για τη νεότερη ελληνική ιστορία. Έξι βασικά κεφάλαια, που καλύπτουν μια μακρά περίοδο από τον 15ο έως και το τρίτο τέταρτο του 20ού αιώνα, συνθέτουν το βιβλίο. Το πρώτο κεφάλαιο αναφέρεται στην κατάσταση των μνημείων στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και στους ευρωπαίους περιηγητές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα στα χρόνια εκείνα. Τα υπόλοιπα κεφάλαια πραγματεύονται τη μέριμνα του ελληνικού κράτους, αμέσως μετά την ίδρυσή του, τόσο για τη διάσωση και την αποκάλυψη των μνημείων όσο και για τη δημιουργία των πρώτων αρχαιολογικών συλλογών και την ίδρυση και οικοδομή των αθηναϊκών και επαρχιακών μουσείων. Μέσα από λεπτομερειακή έρευνα των αρχείων, των αρχαιολογικών περιοδικών, του ημερήσιου και περιοδικού Τύπου και άλλων δημοσιεύσεων δίνεται για πρώτη φορά μια ολοκληρωμένη εικόνα του θέματος και παρουσιάζεται το έργο αρχαιολόγων, αρχιτεκτόνων και άλλων επιστημόνων και δημοσίων προσώπων που εργάστηκαν για την αποκάλυψη, τη διάσωση και την ανάδειξη των μνημείων του αρχαίου, βυζαντινού, μεταβυζαντινού και νεότερου ελληνικού πολιτισμού.