Οι Φιλικοί είτε ως "ηθικά όντα" όπως σημειώνει ο Ιωάννης Φιλήμων, είτε ως "άνθρωποι δευτέρας τάξεως" όπως παρατηρεί ο Απόστολος Βακαλόπουλος, απασχολούσαν και θα απασχολούν για πολλά χρόνια τους ιστορικούς. Θα ενδιαφέρουν όμως και τη συλλογική μνήμη κοινωνιών από τις οποίες οι Φιλικοί προήλθαν, έδρασαν, ταξίδεψαν και οραματίσθηκαν το κορυφαίο γεγονός της νεότερης Ευρωπαϊκής ιστορίας: την Ελληνική Επανάσταση. Μια Επανάσταση που δεν έγινε μόνο με έργο αλλά και με λόγο. Στον παρόντα τόμο, ο αναγνώστης θα βρει πρωτότυπες ιστορικές προσεγγίσεις και πλούσια βιβλιογραφία για τη Φιλική Εταιρεία. Στο πρώτο μέρος εξετάζονται οι κοινωνικοί, πολιτικοί και ιδεολογικοί χώροι της μεταναπολεόντειας Ευρώπης και της οθωμανοκρατούμενης Ελλάδας, μέσα στους οποίους γεννήθηκαν οι Μυστικές Εταιρείες και η Εταιρεία των Φιλικών. Στο δεύτερο μέρος, την έρευνα απασχολεί η Φιλική Εταιρεία ως εθνική επαναστατική μυστική οργάνωση με ξεκάθαρο πολιτικό στόχο, καθώς και ως μέρος μετεπαναστατικών αφηγήσεων, όπως τα απομνημονεύματα αγωνιστών και τα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.