Ο ιστορικός ρόλος της Τουρκίας από τη μια, και των "βαλκανικών μικρολαών" από την άλλη, που συνδέεται άμεσα με το Ανατολικό Ζήτημα και έμμεσα με την ευρωπαϊκή επανάσταση, υπήρξε διαμετρικά αντίθετος. Γιατί οι "βαλκανικές μικρογραφίες κρατών" ξεπρόβαλαν με μια σειρά βρώμικων πολέμων εθνικής καθαρότητας, έτσι που η ιστορία του εθνικού ζητήματος στα Βαλκάνια να συμπίπτει με το χρονικό της εθνοκάθαρσης στη χερσόνησο του Αίμου· ενώ η συνάφεια της Τουρκίας με την ευρωπαϊκή επανάσταση ταυτίζεται με το ρόλο των Τούρκων στην παγκόσμια ιστορία, δηλαδή βασικά στη νεότερη ιστορία, την ιστορία της καθαυτό εποχής των επαναστάσεων, που χρονολογείται από την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, της "Αρχαιότητας μέσα στο Μεσαίωνα", με την Άλωση της Κωνσταντινούπολης από την "τελευταία Βυζαντινή δυναστεία", την Οθωμανική.