[...] Η σχολική ιστορία θεωρείται απαραίτητο ότι πρέπει πια να αποδεσμευτεί από την παράδοση της βιβλιοκεντρικής και δασκαλοκεντρικής μετωπικής διδασκαλίας, την κυριαρχία της αφήγησης και την "τραπεζική" αντίληψη για την εκπαίδευση κατά τον Freire, το μονόλογο του δασκάλου και την κιμωλία, τα αδιέξοδα του μεταβιβαστικού υποδείγματος της γνώσης. Στο πλαίσιο αυτό οι ιστορικές πηγές, των οποίων η έννοια έχει τροποποιηθεί ριζικά τις τελευταίες δεκαετίες υπό το πρίσμα των εξελίξεων στον τομέα της ιστοριογραφίας, έχουν να παίξουν πρωτεύοντα ρόλο. Η παλιά θετικιστική αντίληψη για την τεκμηριωτική λειτουργία των πηγών, χωρίς να θεωρείται οβελιστέα από τη σχολική τάξη, είναι ανάγκη να συνδυαστεί με τις νεότερες προσεγγίσεις τους ως ερμηνευτικών τεκμηρίων.[...]
Το βάρος της αναμόρφωσης του μαθήματος βαραίνει, για μια ακόμα φορά, τους ώμους των εκπαιδευτικών, οι οποίοι σε πολλές χώρες δραστηριοποιούνται είτε μέσω ενώσεων είτε με βάση συνεργαζόμενα δίκτυα σχολείων.[...]
Μικρό μέρος των ελλειμμάτων επιχειρούν να αναπληρώσουν προγράμματα, κυρίως στο πλαίσιο της ενδοσχολικής επιμόρφωσης ή πανεπιστημιακών δράσεων, αφορούν όμως λίγους και έχουν μικρή εμβέλεια. Προς την κατεύθυνση της συνειδητοποίησης των σχετικών προβλημάτων και της ανάδειξης των σύγχρονων διδακτικών οπτικών συμβάλλουν και ορισμένα άρθρα ή βιβλία, καθώς και ημερίδες ή συνέδρια. Το βιβλίο αυτό ελπίζεται ότι μπορεί να προσφέρει στον αναγνώστη βάση για προβληματισμό πάνω στα ζητήματα που πραγματεύεται, καθώς και ιδέες για την αντιμετώπιση της αμηχανίας που συχνά αντιμετωπίζουν όσοι ασχολούνται με την ιστορία και τις πηγές της ή με τη διδασκαλία του μαθήματος στο σχολείο.
(από τον πρόλογο του βιβλίου)