Οι φωτογράφοι της γενιάς μου είχαμε μία πολύ μεγάλη δυσκολία να αποχωριστούμε το φιλμ. Το φιλμ, όμως, δεν δυσκολεύτηκε καθόλου να μας αποχωριστεί. Τα μάζεψε και έφυγε. Θυμάμαι το εργαστήριο που εμφάνιζα για 25 χρόνια, στα Εξάρχεια. Είχε δύο βάρδιες και εμφάνιζε καθημερινά 1300 φιλμάκια. Με την παρουσία των ψηφιακών μηχανών, ο αριθμός μειώθηκε στα 300. Μετά στα 30. Και μετά έκλεισε. Αυτό εννοώ μας άφησε το φιλμ. Οι εκδότες (εφημερίδες περιοδικά) δε ήθελαν πια φωτογραφίες, ούτε διαφάνειες (slides) Θέλανε cd, με ψηφιακά αρχεία. Οπότε και οι τελευταίοι των Μοϊκανών, φωτογράφοι του φιλμ, δεν είχαμε άλλη επιλογή. "Η ψηφιακή εικόνα", ή άλλη δουλειά.

Η δικιά μου μετάβαση δεν ήταν δύσκολη (σαν μετακόμιση εννοώ). Είχα Macintosh από το 1992. Παρ' όλα αυτά η υπόθεση της επεξεργασίας στον υπολογιστή με ζόριζε πολύ. Ακριβώς τότε, τον Ιανουάριο του 2006, τα εργαστήρια της Adobe παρουσίασαν, μόνο για τους χρήστες Macintosh, ένα λογισμικό σε δοκιμαστική έκδοση (Beta) με το όνομα Lightroom. Ένα πρόγραμμα που απευθυνόταν στις παλιές καραβάνες του φιλμ, που μετά την λήψη πήγαιναν κατευθείαν στον σκοτεινό θάλαμο, για να εμφανίσουν και να τυπώσουν. Το Lightroom, έγινε ο "φωτεινός θάλαμος" στον υπολογιστή. Με έναν απίστευτο σχεδιασμό και με την λογική του σκοτεινού θαλάμου ο φωτογράφος του φιλμ, που σιχαινόταν τη λέξη Photoshop, είχε πλέον ένα πολύ δυνατό εργαλείο στα χέρια του.

Το Lightroom ήταν ο πρώτος (και καθοριστικός) λόγος να παρατήσω το φιλμ. Τελείως.
Τότε, μου έκλεισε το μάτι ο Θεός των φωτογράφων και έστειλε στη σχολή που δίδασκα (Ακαδημία Leica) τον Μάνο Λυκάκη. Ήταν η εποχή που η σχολή πέταγε στο δρόμο (στην κυριολεξία) τους εκτυπωτές από τους σκοτεινούς θαλάμους και στη θέση τους έβαζε υπολογιστές. Επίσης, τότε η Leica παρουσίασε την Μ8. Σκέφτηκα ότι συντονίστηκε το σύμπαν, με την απόφαση μου να παρατήσω το φιλμ. Συντονίστηκα όμως και εγώ με το ψηφιακό μέσο και ξεκίνησα από την αρχή. Διάβασμα, διάβασμα και διάβασμα. Ατέλειωτες ώρες. Και ατέλειωτες ερωτήσεις στο Μάνο, στη σχολή, πριν και μετά τα μαθήματα. Και στα διαλείμματα μερικές φορές. Ο Μάνος είναι γκουρού. Και δεν θα πω τίποτα άλλο για αυτό.

Στη ψηφιακή εικόνα μετά το κλικ χρειάζονται καινούργιες γνώσεις. Όταν ανοίξουμε το ψηφιακό αρχείο, στον υπολογιστή, ξεκινάει μια πολύ δημιουργική δουλειά. Λέγεται επεξεργασία εικόνας και δεν έχει καμία σχέση με αυτό που νομίζουν οι περισσότεροι. Να παρουσιάζουμε δηλαδή τα πρόσωπα των εξηντάρηδων σαν εικοσάχρονα (γελοίο). Αυτό λέγεται ψηφιακό ρετουσάρισμα (Digital Retouching) Μπορείτε να δείτε ένα παράδειγμα εδώ:

Όταν μιλάμε για επεξεργασία της ηλεκτρονικής εικόνας, μιλάμε για τη νέα εποχή της φωτογραφίας. Για την ψηφιακή φωτογραφία. Παράδειγμα εδώ, από τον συγγραφέα του βιβλίου, Μάνο Λυκάκη, που σας συνιστώ με κάθε ειλικρίνεια και αγάπη για τη φωτογραφία.