Ο Γέροντας Αιμιλιανός, βαθύτατα πεπεισμένος ότι ο δίκαιος "μεταβέβηκεν εκ του θανάτου εις την ζωήν", πάντα προέτρεπε τα τέκνα του να αντιμετωπίζουν την ασθένεια και τον θάνατο ως υιοί Θεού. Θεωρούσε δε τόσο αυτονόητη την παρουσία του πόνου στην ζωή του πιστού, ώστε έλεγε πως "μόνον αν μας ξεχάση ο Θεός η αν εμείς ξεχάσωμε τον Θεόν, υπάρχει ενδεχόμενο να μείνωμε χωρίς πόνο και χωρίς τους κτύπους μιάς ασθενεία".
Οι κατηχήσεις και ομιλίες του περί ασθενείας και θανάτου, που εν πολλοίς απορρέουν από κάποιο σημαντικό γεγονός, αποτελούν το περιεχόμενο του παρόντος τόμου.