Η ένταξη και η στοχευόμενη ενσωμάτωση στην εκπαίδευση δεν είναι αυτοσκοπός.

Η ένταξη για την ένταξη και η συνεκπαίδευση για τη συνεκπαίδευση είναι ένας ιδεώδης μύθος.

Τα παιδιά με προβλήματα ακοής πριν και πάνω απ' όλα είναι παιδιά με όλα τα φυσικά και κοινωνικά δικαιώματα που απορρέουν από τη φύση και τα χαρακτηριστικά τους.

Η κώφωση και η βαρηκοΐα δεν είναι ασθένεια, είναι μια κατάσταση. Η φυσική γλώσσα των ατόμων με προβλήματα ακοής είναι η νοηματική. Είναι ένα οπτικοκινητικό γλωσσικό σύστημα. Η μητρική τους γλώσσα, αυτή που μιλούν οι ακούοντες, είναι ένα φωνητικοακουστικο σύστημα. Μπορούν να την προσεγγίσουν μόνο εφόσον δομήσουν πρώτα γλώσσα οπτικοκινητικό.

Η διαμάχη για το ποιας μορφής μονομερής διδασκαλία είναι ιδανικότερη για τα κωφά παιδιά επέφερε περισσότερα κοινωνικά δεινά και εμπόδια παρά οφέλη.

Τα παιδιά με προβλήματα ακοής φύσει ανήκουν στη γλωσσική κοινότητα των κωφών και θέσει στην ευρύτερη κοινωνία από την οποία προέρχονται. Η ένταξη τους σε σχολεία ακουόντων μπορεί να επιτευχθεί μόνο κάτω από πολύ αυστηρούς όρους και συνεχώς αξιολογούμενες συνθήκες. Η απόφαση για την ένταξη ανήκει στα ίδια τα παιδιά και τις οικογένειές τους.

Μπορεί να πραγματοποιηθεί όμως και για λόγους μη ανταπόκρισης του εκπαιδευτικού συστήματος, τοπικά, στις ανάγκες τους.

Αυτά που παρουσιάζονται στο βιβλίο που έχετε στα χέρια σας αποτελούν μια θεωρητική και ερευνητική πρόταση για τα ελληνικά δεδομένα. Είναι πραγματοποιήσιμα, αλλά δεν αποτελούν θέσφατα.

Οι νέες γενιές των συναδέλφων, αλλά κυρίως οι νέες γενιές των κωφών επιστημόνων, πολλοί από τους οποίους υπήρξαν μαθητές μου ή φοιτητές μου, μπορεί να κάνουν βήματα ή και άλματα, πολύ πιο πέρα αλλά και προς διαφορετικές κατευθύνσεις.

Αυτό αποτελεί ευχή από βάθους ψυχής.