Η Μανιάτισσα μάνα στον 20ό αιώνα έδιωχνε τον αγαπημένο της γιο και του έλεγε: "Αν δεν νικήσεις να μη γυρίσεις"... κάπως έτσι το έλεγαν και οι αρχαίοι κάτοικοι της λακωνικής γης. Κάπως έτσι οι πέτρες απέκτησαν αξία σ' αυτό το κομμάτι της Ελλάδας και δεν χαρίστηκαν σε κανένα. Το ίδιο και το νερό, το ανεκτίμητο υγρό και η ελιά, ο πολύτιμος καρπός. Η Μάνη κρατάει ένα κομμάτι από την "ψυχή" του Έλληνα και κανένας δεν μπορεί να το αγνοήσει ή να το υποβαθμίσει όσο κι αν προσπαθήσει.
Αποφασίσαμε να μιλήσουμε για τους Μανιάτες στο δεύτερο βιβλίο της σειράς "Ρίζες Ελλήνων", όχι ως μέλη μιας όποιας επιστημονικής κοινότητας, αλλά ως δημοσιογράφοι. Άλλωστε ποιος άλλος θα τολμούσε να μιλήσει για τις ρίζες, την ταυτότητα, την καταγωγή των Ελλήνων, βάζοντας το χέρι του στη φωτιά"! Διαπρεπείς ερευνητές, εθνολόγοι, λαογράφοι, ανθρωπολόγοι, έχουν γράψει εκατοντάδες βιβλία επί του θέματος προσπαθώντας να βρουν μια "άκρη". Είναι σίγουρο ότι αυτή την "άκρη" δεν την ανακαλύψαμε εμείς. Δεν την ανακαλύψαμε γιατί δεν υπάρχει. Η θάλασσα των λέξεων που σχηματίζουν οι επιστημονικές προσεγγίσεις, οι διατριβές, αλλά και οι καταγραφές των ιστοριών απλών ανθρώπων, είναι φαινομενικά απροσπέλαστη. Κανείς δεν κατέχει -και δεν μπορεί άλλωστε να κατέχει- και δεν μπορεί άλλωστε να κατέχει- την απόλυτη αλήθεια για τις ρίζες ή την ταυτότητα της μεγάλης "φυλής" των Ελλήνων.
Είναι σίγουρο όμως ότι δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Μπορεί όλοι να αγαπάμε την πατρίδας μας την Ελλάδα, αλλά τιμούμε την ιδιαίτερη καταγωγή μας. Πιο δυνατός συνδετικός κρίκος από την ποτισμένη με αίμα "ρίζα" δεν υπάρχει. Κι η ρίζα αυτή παραμένει ζωντανή κι εξαπλώνεται αδιαφορώντας για τα γεωγραφικά όρια.
Και να είστε σίγουροι ότι ακόμα κι αν δεν κατάγεστε από τη Μάνη μέσα σ' ετούτο το βιβλίο θα βρείτε ένα κομμάτι Ελλάδας, ένα κομμάτι δικό σας.

Γιάννης Ντρενογιάννης
Νοέμβριος 2009