Ο όρος ρατσισμός έχει καθιερωθεί στην καθομιλουμένη για να χαρακτηρίσει απόψεις, συμπεριφορές, πολιτικές θεωρίες, κάθε μορφή επιθετικότητας ή έντασης ή ακόμα και αντιπαλότητας ανάμεσα σε διάφορες κοινωνικές ομάδες. Η χρήση του όρου σε όλες τις καταστάσεις, ακόμα και για τις πιο μετριοπαθείς ή αποδεκτές απόψεις, είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τη βαρύτητά του. Συγχρόνως, ο χαρακτηρισμός επιβλήθηκε ως υπέρτατη προσβολή σε κάθε ιδεολογική και πολιτική αντιπαράθεση που έχει ως στόχο να αποδυναμώσει / περιθωριοποιήσει τον αντίπαλο. Η διεύρυνση της έννοιας του όρου και ο φανατισμός με τον οποίο επιφορτίζεται, καθιστούν δύσκολη την κατανόηση του φαινομένου.
Η ανάλυση της ρατσιστικής συμπεριφοράς μπορεί να διαιρεθεί σε τρία επίπεδα.
Γνώση: οι ιδέες που σηματοδότησαν την ιστορία του ρατσισμού. Κατανόηση: για ποιο λόγο γεννήθηκαν τέτοιες θεωρίες; Καταπολέμηση: τα όπλα της δημοκρατίας.