Μια εμβληματική μορφή στη συνείδηση του λαού. Μια ιστορική φυσιογνωμία που έπαιξε ανεκτίμητο ρόλο στην διαμόρφωση της εθνικής ταυτότητας του γένους. Ωστόσο το όνομά του συνδέθηκε περισσότερο με την απελευθέρωση του σκλαβωμένου ελληνικού γένους και την ενδυνάμωση της πίστης του. Έβγαλε τον λαό από σκοτάδι και την αμάθεια, τον αναβάπτισε στην πίστη του, τον έκανε ν' αγαπήσει το δίκιο, την προκοπή και την λευτεριά.

Ο Κοσμάς ο Αιτωλός υπήρξε ασκητική αλλά και επαναστατική μορφή, που έφτασε στα πιο μακρινά μέρη της Ελλάδας κάτω από ιδιαίτερα αντίξοες συνθήκες, ως θερμός κήρυκας του πνευματικού διαφωτισμού και της δικαιοσύνης, ενάντια στην απελπισία και τη φτώχεια.

Μέσα από την ζωντανή και γλαφυρή αφήγηση της ιστορικής και πνευματικής πορείας του Πατροκοσμά, ο αναγνώστης ακολουθεί τον άγιο στις περιοδείες του, ακούει τους πύρινους λόγους του για την ορθόδοξη πίστη και την λευτεριά, θρηνεί για τον μαρτυρικό του θάνατο.