Ένας έφηβος μεγαλώνει στα σκιερά δάση του Μέλανα Δρυμού. Η πρόωρη μεγαλοφυΐα του τον βγάζει από πολύ νωρίς έξω απ' τον οικείο κύκλο των συμμαθητών του, που 'ναι προορισμένοι, όπως όλα τ' αγόρια της γερμανικής επαρχίας, να ενταχθούν χωρίς αντίσταση σ' ένα σύστημα που τους θέλει πειθήνιους, πουριτανούς και καλούς οικογενειάρχες. Το σύστημα, με τους εκπρόσωπούς του στην παιδεία και τη θρησκευτική αγωγή, γρήγορα θα εντοπίσει τον υποψήφιο εκλεκτό του και θ' αναλάβει να τον αναδείξει σε στυλοβάτη του, παρέχοντάς του μια αυστηρή ανώτερη κατάρτιση σ' ένα αυστηρότατο κολέγιο ευφυών παιδιών. Όμως ο έφηβος θ' αντιταχθεί στην ισοπεδωτική μηχανή μιας αμφισβητήσιμης πνευματικής αγωγής, στην προσπάθειά του να μείνει αυτό το ιδιαίτερο και μοναδικό ανθρώπινο ον που διαισθάνεται ασυνείδητα πώς είναι. Η σύγκρουσή του με το σχολικό περιβάλλον θα πάρει τη μεταφορική σημασία μιας αναμέτρησης με τις κυρίαρχες αξίες μιας στενοκέφαλης κοινωνίας που δε διστάζει, για να προστατέψει τη συνοχή της, να συντρίψει καθετί διαφορετικό απ' τα πρότυπα που έχει επιβάλει. Ο έφηβος στην αρχή θα οδηγηθεί σε μια πικρή συνειδητοποίηση της αδυναμίας του να ενταχθεί στον κόσμο κι από κει κι έπειτα, σταδιακά, στην πλήρη εξουθένωση και στο αδιέξοδο μιας μοναξιάς που κορυφώνεται δραματικά με το θάνατό του.

Το "Κάτω από τον τροχό" είν' ένα μυθιστόρημα πάνω στην εφηβεία, με λεπτότατες ψυχικές φωτοσκιάσεις και μ' ένα λυρισμό καθαρά ποιητικό. Από τα πρώτα μυθιστορήματα του Έρμαν Έσσε, το "Κάτω από τον τροχό" με υποδειγματική δομή και συνεχώς κορυφούμενη ένταση, είναι μια απόλαυση ανάγνωσης και γόνιμου προβληματισμού πάνω στο αιώνιο πρόβλημα του διαφορετικού παιδιού που μεγαλώνει ολομόναχο σ' ένα εχθρικό κι απάνθρωπο περιβάλλον.