Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στη διεθνή και ελληνική βιβλιογραφία η μακραίωνη πορεία της εξέλιξης της κατοικίας στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου από το 5000 π.Χ. έως το 500 μ.Χ. Από τις πρώτες ακεραμικές εγκαταστάσεις της ανατολικής Μικράς Ασίας προχωρεί στους ανεπτυγμένους πολιτισμούς της Μεσοποταμίας και της Αιγύπτου και επικεντρώνεται στην ελληνική και ρωμαϊκή αρχαιότητα. Παλαιές και πρόσφατες ανασκαφικές έρευνες στον ελλαδικό χώρο σε συνδυασμό με τις γραμματειακές πηγές παρέχουν πολλαπλά στοιχεία για την οργάνωση του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Η προσοχή εστιάζεται στην ίδρυση των πόλεων-σκηνογραφιών των ελληνιστικών χρόνων καθώς και στην κοινωνική διαφοροποίηση ανάμεσα στις λαϊκές κατοικίες και τις πολυτελείς αστικές και αγροτικές επαύλεις της αυτοκρατορικής εποχής. Οι πρώτες πόλεις του Βυζαντίου αντανακλούν τις ριζικές αλλαγές του ιδεολογικού πλασίου και των νέων κοινωνικο-οικονομικών δομών με την επικράτηση του χριστιανισμού.