Μήπως βιώνουμε το τέλος της ιστορίας; Μήπως η ανθρωπότητα είναι καταδικασμένη να αυτοκαταστραφεί σ' έναν κόμβο ανυπέρβλητων, ανορθόλογων και ακατάληπτων, κρίσεων, συρράξεων και αδιεξόδων; Μήπως δεν υπάρχει πλέον νόημα και προοπτική για τον άνθρωπο; Και όμως, η ιστορία έχει τους νόμους της, έχει τη λογική της, έχει νόημα και προοπτική...

Στο παρόν βιβλίο προτείνεται μια πρωτότυπη επιστημονική ανακάλυψη: η εννοιολογική σύλληψη της δομής της κοινωνίας και της ανάπτυξής της. Είναι η μοναδική μετά το "Κεφάλαιο" του Κ. Μαρξ διαλεκτική σύνθεση στο πεδίο της κοινωνικής θεωρίας και της κοινωνικής φιλοσοφίας. Μια σύνθεση που δρομολογεί τη διαλεκτική υπέρβαση-άρση του κεκτημένου της κοινωνικής θεωρίας, και ιδιαίτερα του κλασικού μαρξισμού. Προέκυψε μέσω της δημιουργικής ανάπτυξης της λογικής του "Κεφαλαίου", που επέτρεψε στο συγγραφέα να αναδείξει συστηματικά την ενδότερη αμοιβαία συνάφεια των νόμων και των κατηγοριών της θεωρίας της κοινωνικής ανάπτυξης.

Η ιστορική διαδικασία αναλύεται εδώ υπό το πρίσμα της διαλεκτικής σχέσης μεταξύ φυσικού και κοινωνικού. Η δομή και η ιστορία της ανάπτυξης της ανθρωπότητας εξετάζονται εδώ υπό το πρίσμα της θετικά προσδιορισμένης ώριμης (αταξικής) κοινωνίας, της χειραφετημένης από την εκμετάλλευση και ενοποιημένης σε παγκόσμια κλίμακα ανθρωπότητας. Η τελευταία συνιστά την αυθεντικά ανθρώπινη ιστορία έναντι της (προταξικής και ταξικής) προϊστορίας της ανθρωπότητας, στο πλαίσιο μιας πρωτότυπης θεωρητικής περιοδολόγησης της ιστορίας.

Η ιστορία δεν είναι αποκλειστικό πεδίο δράσης του τυχαίου και της βουλητικής αυθαιρεσίας. Το παρελθόν, το παρόν και οι προοπτικές ανάπτυξης της ανθρωπότητας συγκροτούν μιαν ενιαία νομοτελή (αλλά όχι τελεολογική) διαδικασία. Οι νόμοι που διέπουν την κοινωνική ανάπτυξη δεν είναι στατικοί και αμετάβλητοι. Η νομοτέλεια της ιστορίας ανακύπτει, διαμορφώνεται και ωριμάζει μέσα στο γίγνεσθαι της κοινωνικής ολότητας και εκδηλώνεται ιδιότυπα στις εκάστοτε εποχές και συγκυρίες, ως φάσμα δυνατοτήτων της αναβαθμιζόμενης δράσης των ανθρώπων. Οι άνθρωποι μπορούν να διαγνώσουν, να επιταχύνουν είτε να επιβραδύνουν αυτή τη νομοτελή ανάπτυξη, αλλά δεν μπορούν να την καταργήσουν ή να την αγνοήσουν. Εξοπλισμένοι με τη θεωρία και τη μεθοδολογία της Λογικής της Ιστορίας, όσοι δεν αρκούνται στο ρόλο του απλού θεατή, οι επαναστάτες της εποχής αναβαθμίζουν ριζικά τη θετική προοπτική της κοινωνίας.

Η συστηματική μελέτη και κριτική αφομοίωση των κεκτημένων του έργου καταδεικνύουν ότι αυτό σηματοδοτεί μια ριζική αναβάθμιση της επαναστατικής θεωρίας, πράξης και στάσης ζωής της εποχής μας, μια ριζική καμπή στη γνώση, ως αναγκαίο όρο για τον νικηφόρο επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας. Το όνομα και το έργο του Βίκτορα Βαζιούλιν θα εμπνέουν δια μέσου των αιώνων γενεές μαχητών του θεωρητικού και πρακτικού αγώνα για την ενοποίηση της ανθρωπότητας.