Η δημοκρατία επινοήθηκε, αναλύθηκε και υμνήθηκε από τους Αθηναίους του 5ου π.Χ. αιώνα. Επρόκειτο για ιδιάζουσα μορφή δημοκρατίας: άμεση δημοκρατία, όπου κάθε πολίτης είχε την δυνατότητα να συμμετέχει κυρίαρχα σε όλες τις σημαντικές αποφάσεις. Αλλά ο ίδιος αυτός αιώνας χαρακτηρίστηκε από μία άνευ προηγουμένου άνθηση ασύγκριτων διανοητών και πολιτισμικών έργων.
Στο τελευταίο βιβλίο της η Jacqueline de Romilly επιχειρεί να προσδιορίσει την στενή σχέση μεταξύ της νέας αυτής άσκησης της δημοκρατίας και της αιφνίδιας πνευματικής ανάπτυξης, που στάθηκε προέκταση της.
Σε αντίθεση προς τα προηγούμενα βιβλία της, η Jacqueline de Romilly προσανατολίζει διεξοδικά αυτό το δοκίμιο στα σημερινά προβλήματα. Η αθηναϊκή εμπειρία παραμένει μοναδική και ανεπανάληπτη, αλλά το δίδαγμα που μας κληροδότησε επιτρέπει να ενισχυθεί αυτή η έξαρση, που έδωσε τόσο ωραίους καρπούς. Το παρελθόν εδώ μπορεί να εμπνεύσει το μέλλον.