Ο τόμος αυτός, όγδοος στην σειρά των έργων του Αντόνιο Γκράμσι, είναι ένας τόμος διαφορετικός από τους προηγούμενους. Αποτελεί μια συλλογή των σημαντικότερων κειμένων του που κυκλοφόρησαν στην Ελλάδα με αφορμή την συμπλήρωση σαράντα χρόνων από την έκδοση των Διανοουμένων.

Το όνομα του Γκράμσι είναι πλέον σταθερό σημείο αναφοράς σε Ανατολή και Δύση, στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, στην Λατινική Αμερική και την Ιαπωνία. Παντού υπογραμμίζεται η ευρύτητα των θεμάτων της αντίληψής του, η πρωτοτυπία των τοποθετήσεών του και ο πλούτος των εφαρμογών όπου η σχέση ανάμεσα στην βούληση, την δράση των ανθρώπων και τις αντικειμενικές συνθήκες, καθορίζεται χωρίς στερεότυπα και δογματισμούς.

Γι' αυτό και διαρκώς μας αιφνιδιάζει με την ορμητική επικαιρότητά του που αποκαθιστά την φιλοσοφία της πράξης ως μια ζωντανή μέθοδο που επιτακτικά θέτει εκ νέου το ζήτημα της ανανέωσης του κινήματος, το ζήτημα του επανακαθορισμού των στρατοπέδων και της ανάδειξης των υπαρκτών κινητήριων δυνάμεων αλλαγής ενός κόσμου που διολισθαίνει σταθερά στην βαρβαρότητα.

Σε αυτόν όμως τον επανακαθορισμό θέτει έναν αποφασιστικό όρο. Όντας απόλυτα εχθρικός σε μιαν αμοραλιστική προσέγγιση της πολιτικής, ο Γκράμσι λόγω και έργω δηλώνει την βαθιά του πεποίθηση για την σύνδεση ηθικής και πολιτικής. Γι’ αυτό και εμφαντικά επιμένει ότι το κύρος του νέου ιστορικού μπλοκ δεν μπορεί να στηριχθεί μονομερώς στην υλική ή τυπικά ιδεολογική υπεροχή. Έχει ανάγκη και την ηθική νομιμοποίησή του. Αυτό το ριγμένο, ιδιαίτερα στις μέρες μας, στα αζήτητα αξιακό στοιχείο, είναι που ο μεγάλος Ιταλός στοχαστής εναγώνια αναζήτησε και στο τέλος ανέδειξε ως αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για τον όποιο σοσιαλισμό στο μέλλον ήθελε αποτολμηθεί.

Εργαλείο μνήμης, αναστοχασμού, γνωριμίας με το πλέον ουσιαστικό, αντιπροσωπευτικό και διαχρονικό κομμάτι του έργου του, αλλά και εργαλείο κριτικής επαναθεμελίωσης του παρόντος με στόχο το μέλλον, φιλοδοξεί να είναι, λοιπόν, η παρούσα έκδοση στα χέρια του ενεργού αναγνώστη/πολίτη. Τόσο αυτού που για πρώτη φορά τον προσεγγίζει, όσο κι εκείνου που γνωρίζοντάς τον ήδη, θεωρεί οργανική του ανάγκη τον σταθερό διάλογο μαζί του.