... Το Σάββατο 10 Ιουνίου 1944 τα χιτλερικά στρατεύματα κατοχής, εφαρμόζοντας εμπράκτως τις αρχές του πολιτισμού του υπερανθρώπου και τις αξίες της αρείας φυλής, έγραψαν ακόμη μία αιματοβαμμένη σελίδα στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το Δίστομο της Βοιωτίας γνώρισε την απερίγραπτη σφαγή και τον όλεθρο.

Η σφαγή του Διστόμου έδειξε σε τι έσχατη θηριωδία οδηγεί τον άνθρωπο ο φασισμός και ο πόλεμος. Τ' αχνάρια από το αίμα των θυμάτων δείχνουν το πέρασμα της βαρβαρότητας. Το Δίστομο μένει στην Ιστορία για να θυμίζει τη φασιστική αγριότητα και να σηματοδοτεί το μέγεθος της χρεοκοπίας του ευρωπαϊκού πολιτισμού στον 20ο αιώνα.

Μια συγκέντρωση κειμένων για τη σφαγή του Διστόμου είναι αυτό το βιβλίο. Ένα ανθολόγιο μνήμης...

"Το έργο του Γ. Θεοχάρη ξεχώρισε για την πληρότητα της τεκμηρίωσης, τη σαφή και ξεκάθαρη αφήγησή του, τη σφαιρικότητα της παρουσίασης των τραγικών γεγονότων του Διστόμου και την άρτια σύνθεση εξωτερικών αποτιμήσεων με τις προσωπικές βιωματικές αφηγήσεις και τις λογοτεχνικές αποδόσεις των συμβάντων. Η διεξοδική αποθησαύριση κειμένων και τεκμηρίων για τη μαρτυρική ιστορία του Διστόμου Βοιωτίας κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής από τον Γ. Θεοχάρη συνδυάζει την ιστορική καταγραφή των γεγονότων, τα οποία εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο των πολεμικών επιχειρήσεων της τελευταίας φάσης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της κλιμάκωσης των επιθέσεων της ελληνικής Αντίστασης, με την παράλληλη παρουσίαση πρωτογενών πηγών, επίσημων εγγράφων, στρατιωτικών αναφορών και δικαστικών εκθέσεων. Ταυτόχρονα το έργο μεταφέρει τη συγκινησιακή φόρτιση των επιζώντων και τη σφοδρότητα της εμπειρίας τους τόσο άμεσα, χάρη στις αυτοβιογραφικές καταγραφές και τα φωτογραφικά ντοκουμέντα, όσο και διαμεσολαβημένα μέσα από τις λογοτεχνικές και εικαστικές προσεγγίσεις καθώς και τα επετειακά αφιερώματα. Αναδεικνύει, τέλος, τη διαχρονική πρόσληψη των γεγονότων από τη μεταπολεμική Ελλάδα ενώ υπηρετεί τον σύγχρονο και εν εξελίξει αγώνα των κατοίκων του Διστόμου για τον διεθνή καταλογισμό των ευθυνών και τη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης."

(από το σκεπτικό της επιτροπής βράβευσης, Εισηγήτρια: Άννα Καρακατσούλη)

Περιέχονται τα κείμενα:
- Εισαγωγή

Ιστορία - Χρονικά
- Τάκης Λάππας, "Η σφαγή του Διστόμου - Χρονικό (αποσπάσματα) - κατάλογος σκοτωμένων
- Νίκος Λ. Ασημάκης, "Η μάχη του Στειριού της 10ης Ιουνίου 1944 και η αλήθεια για τη σφαγή του Διστόμου"
- Σπύρος Μελετζής, "Η φωτογραφία"
Εκτέλεση 134 πατριωτών στο "Κορακόλιθο", στις 25 τ' Απρίλη 1944"
Το ολοκαύτωμα του Διστόμου, στις 10 του Ιούνη 1944
- Γιάννης Μπασδέκης, "Προσφορά της περιοχής Διστόμου 1940-1944"
- Pierre Amandry, "Η μάχη της ελευθερίας μέσα στα ερείπια των Δελφών"
- Χ. Φ. Μάγερ, "Η σφαγή του Διστόμου και η Έκθεση του Διευθυντού του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού"
- Γιάννης Μπασδέκης, "Η μεγάλη σφαγή του Διστόμου"
- Δημήτρης Παπακωνσταντίνου, "Ο θρήνος Δεσφίνας - Διστόμου"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Η σφαγή"
- Λάμπρος Μάλαμας, "Το σφαγιαστικό ολοκαύτωμα του 1944 στο Δίστομο"

Επίσημα κείμενα

Μαρτυρίες - Αναμνήσεις
- Επιστολή του Ηγουμενοσυμβουλίου της Μονής Οσίου Λουκά
- Π. Νικόδημος Περγαντάς, "Ο βομβαρδισμός του Οσίου Λουκά και η σφαγή του Διστόμου"
- Οι επιζώντες θυμούνται
- Γιάννης Μπασδέκης, "Μιλούν οι επιζώντες"
- Έλληνες συγγραφείς για την τραγωδία
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Μαρτυρίες"
- Η Σφαγή του Διστόμου στην τηλεόραση του σταθμού ΣΚΑΪ

Το πρώτο μνημόσυνο - Καταγραφές στον Τύπο
Το δεύτερο μνημόσυνο - Καταγραφές στον Τύπο
Επετειακά ρεπορτάζ και άλλες δημοσιεύσεις [μετά το 1946]
Η τύχη των υπευθύνων - Ο αγώνας για αποζημιώσεις και οι θέσεις της ελληνικής πολιτείας

Οι λογοτεχνικές προσεγγίσεις
[μυθοπλασία - θέσεις - ιδέες]
- Πέτρος Χάρης, "Ήρωες και οικοδόμοι"
- Διονύσιος Α. Κόκκινος, "Πρώτες φωνές ελευθερίας: η ελληνική συνείδηση"
- Φώτης Φωτεινός, "Δίστομο"
- Ασημάκης Πανσέληνος, "Δίστομο"
- Νίκος Βρανάς, "Το τραγούδι του Διστόμου", "Πέραν του θρήνου"
- Γιώργος Κοτζιούλας, [Στους νεκρούς του Διστόμου] , "Η σφαγή του Διστόμου"
- Πέτρος Χάρης, "Τάκη Λάππα: "Η σφαγή του Διστόμου", χρονικό"
- Μαρίνος Σιγούρος, "Το πανηγύρι του θανάτου στο Δίστομο"
- Ίσκιος Πρινάρης, "Δίστομο"
- Γιάννης Ρίτσος, "Επίγραμμα για το Δίστομο"
- Νικηφόρος Βρεττάκος, "Επιμνημόσυνη γονυκλισία"
- Διαλεχτή Ζευγώλη - Γλέζου, "Δίστομο"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Οι θείες μου"
- Γιάννης Δάλλας, "Εις μνήμην"
- Νίκος Καββαδίας, "Federico Garcia Lorca"
- Γιάννης Ρίτσος, "Στον Πάμπλο Νερούντα"
- Ανδρέας Σ. Τσούρας, "Στο Δίστομο"
- Σωτήρης Πατατζής, "Δίστομο"
- Αργύρης Ν. Σφουντούρης, "Δέηση"
- Σάββας Αγουρίδης, "Δίστομο 1944-1994"
- Ανδρέας Τσούρας, "Δίστομο: Ματωμένη ανθρωπότητα"
- Πέτρος Γλέζος, "Μια φωνή ανθρωπιάς"
- Γιάννης Ρίτσος, "Αναστάσιμο μνημόσυνο"
- Διονύσης Κ. Μαγκλιβέρας, "Η θυσία του Διστόμου, προσφορά στην παγκόσμια κοινότητα και στην Ελλάδα"
- Δημήτρης Κ. Μαυραγάνης, "Οι Αθάνατοι"
- Κύπρος Χρυσάνθης, "Η σφαγή στο Δίστομο"
- Π. Τέτσης, "Προς τον Δήμο Διστόμου και το περιοδικό "Εμβόλιμον"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Οι καντηλανάφτρες"
- Πάνος Ν. Παναγιωτούνης, "Δίστομο"
- Απόστολος Κ. Λιανός, "Δίστομο"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Η θεία η Ελπινίκη"
- Λεονάρδος Καλέγκας, "Κάθε χρόνο"
- Κώστας Γαζής, "Μήνυμα ξεσηκωμού"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Διστομίτες"
- Κώστας Μουρίκης - Γραικός, "Δίστομο"
- Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, "Θυμάμαι"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Το ξένο εγγόνι"
- Χρήστος Μαλεβίτσης, "Πενήντα χρόνια από τη σφαγή του Διστόμου"
- Καίτη Μανωλοπούλου, [για την παπαδιά του εκτελεσμένου παπά - Σωτήρη Ζήση]
- Νέστορας Μάτσας, "Μικρό ελεγείο"
- Κώστας Γαζής, "Η σφαγή του Διστόμου"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Η Νίτσα"
Το δόλιο Δίστομο (τραγούδι)
[απόσπασμα επιστολής στην εφ. "Ελευθερία"]
- Δημήτρης Θεοδωρόπουλος, "Αδέλφια του Διστόμου"
- Κώστας Ε. Μπέης, "Και επί τοις δεινοίς ευέλπιδες"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Ανεμοστρόβιλος"
- Νίκος Δ. Κελέρμενος, "Δίστομο: Σάββατο 10 Ιουνίου 1944"
- Παναγιώτης Κρητικός, "Ωδή"
- Κώστας Γαζής, "Χωρίς αυταπάτες"
- Λεονάρδος Καλέγκας, "10 Ιουνίου 1944"
- Κώστας Γαζής, "Δίστομο"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Το όνειρο του Γιώργη"
- Ιάκωβος Ρήγας, "Δίστομο"
- Στάθης Στάθας, "Τραγούδι για το Δίστομο"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Μνημόσυνο στο Δίστομο (1984)"
- Γιάννης Κορίδης, "Εν Διστόμω 1994"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Στη Νίτσα Αθανασίου - Κίνια"
- Νίκος Ξυνός, "Δίστομο"
- Μάνια Πάσσου, "Το μνημόσυνο των νεκρών του Διστόμου"
- Ιάκωβος Καμπανέλλης, "Περί νεοναζισμού"
- Νίκος Γκάτσος, "Ελλαδογραφία (σχεδίασμα)"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Στο Θανάση Καστρίτη"
- Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδειάς Ιερώνυμος, "Ημέρα Διστόμου"
- Αργύρης Ν. Σφουντούρης, "Το παιδί"
- Καίτη Μανωλοπούλου, "Η δίκη των ζωντανών"
- Νίκος Κούνδουρος, [Δίστομο]
- Γιώργος Χ. Θεοχάρης, "Σ' εσέ που με ταχύτητα περνάς προς την Αράχωβα"

Κρατώντας τη μνήμη ζωντανή στον 21ο αιώνα
Η ταινία "Ένα τραγούδι για τον Αργύρη"