Αν μου έλεγαν ότι όσοι είναι σήμερα παιδιά, θα διάβαζαν το βιβλίο μου μετά από είκοσι χρόνια, ότι θα συγκινούνταν, θα θέλγονταν και ότι θα ερωτεύονταν τη ζωή που υπάρχει μέσα σε αυτό, τότε θα του αφιέρωνα όλο μου το Είναι και όλες μου τις δυνάμεις.
(Λέων Τολστόη)
Το τελευταιο μυθιστορημα του Λ. Τολστόη, η "Ανάσταση", βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα. Είναι η ιστορία της πόρνης Κατιούσα Μάσλοβα που κατηγορείται και καταδικάζεται άδικα για το φόνο ενός πελάτη της. Ο Πρίγκιπας Ντμίτρι Ιβάνοβιτς Νεχλιούντοφ που, πριν από πολύ καιρό, είχε εγκαταλείψει αυτή και το νόθο παιδί τους παρίσταται ως ένορκος στο δικαστήριο. Όταν η Μάσλοβα καταδικάζεται σε τέσσερα χρόνια καταναγκαστικά έργα στη Σιβηρία, ο Πρίγκιπας, υποφέροντας από φοβερές τύψεις, την ακολουθεί στον τόπο του μαρτυρίου της.
Στην "Ανάσταση", οι προθέσεις του Λ. Τολστόη να καταδικάσει την κυβερνητική βία, την αδικία των ανθρώπινων νόμων, την υποκρισία της Εκκλησίας και να επικαλεστεί τη βιβλική εντολή "ου κρίνεις ίνα μην κριθής", προβάλλονται ξεκάθαρα. Η "Ανάσταση" είναι από πολλές απόψεις το εκπληκτικά ακριβές πορτρέτο της πνευματικής οντότητας του Λ. Τολστόη. Παρέχει πλούσιο και αξιόπιστο υλικό σε όσους θα ήθελαν να γνωρίσουν τον απέραντα ηθικό και θρησκευτικό αγώνα ενός από τους μεγαλύτερους στοχαστές του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. Το απαύγασμα των σκέψεων και των βιωμάτων του συγγραφέα είναι συγκεντρωμένο στις σελίδες αυτού του βιβλίου.