Ο Παύλος Μελάς έγραψε τα σημειωματάρια αυτά τις κρίσιμες στιγμές της προετοιμασίας της αποστολής του στη Μακεδονία. Από τις βιαστικά καταγραμμένες σκέψεις ξεπροβάλλει ο τρυφερός πατέρας, ο αφοσιωμένος σύζυγος αλλά και ο αποφασισμένος πατριώτης. Με αυτή τη ματιά στην ευάλωτη, ανθρώπινη πλευρά του μπορεί κανείς να εκτιμήσει καλύτερα το μεγαλείο της θυσίας και, τελικά, το πραγματικό μέγεθος του ηρωισμού του.