Να περπατάς με το πρώτο χιόνι στο Γκόρκι Παρκ, στη Μόσχα. Και δίπλα σου να βαδίζει μια γυναίκα ωραία, σε όλες τις ηλικίες της ταυτόχρονα. Φοράει σκούφο ρώσικο, γούνινο γιακαδάκι της τυλίγει τον λαιμό, αλλά είναι Ελληνίδα. Έρχονται άνθρωποι πολλοί από απέναντι. Από άλλους τόπους κι από άλλους χρόνους. Πλάσματα σχεδόν χιμαιρικά έτσι όπως αναδύονται μέσα από διασταυρούμενες αλέες, παλίμψηστα σκιών και τρυφερές ομίχλες. Και τι μαλακό το βήμα τους πάνω στο χιόνι... Αυτή σου τους συστήνει έναν έναν. Ύστερα, καθώς συνεχίζετε τον περίπατό σας, σου αφηγείται διάφορα για τον καθένα τους. Ξέρει, ασφαλώς, τα μυστικά τους γιατί αυτή η γυναίκα έχει διασταυρωθεί μαζί τους αμέτρητες φορές σ' αυτές τις αλέες. Τους γνώρισε και την γνώρισαν. Πρόλαβαν να μοιραστούν πράγματα, να τολμήσουν ακόμα και τον έρωτα, να τους λυγίσει ο πόνος. Σου μιλάει, για τους άλλους, γιατί γνωρίζει καλά ότι μόνο έτσι μπορεί να σε ξεναγήσει στη δική της πραγματική ζωή. Αυτή που πλάστηκε με αγγίγματα με αυτούς τους άλλους. Έχει συνείδηση ότι οι σχέσεις με τους ανθρώπους, ακόμα και η πλέον ασήμαντες, είναι ιερές...

Σ' έναν τέτοιο εξαιρετικό σεργιάνι βγάζει το βιβλίο της Λίζας Διονυσιάδου. Σ' αυτό το μοσχοβίτικο τοπίο πάντα. Και να χιονίζει. Μια που η γυναίκα ετούτη του βιβλίου, είτε στο Παρίσι βρίσκεται είτε στη Νάπολη, είτε κάτω από τον ήλιο του Αιγαίου, πάντα σε τοπία χιονισμένα κινείται κι ανασαίνει. Τοπία που κάποιοι ονομάζουν "νοσταλγική μνήμη" και κάποιοι άλλοι "χαρακιές στην ψυχή".

Πάνος Σταθόγιαννης