Στο κλασσικό αυτό έργο του Γερμανού φιλοσόφου και ιστορικού των ιδεών εξετάζεται η προέλευση και η διαμόρφωση των θεμελιωδών εννοιών της φιλοσοφίας της ιστορίας. Προπαντός αναλύεται πως η ιουδαιοχριστιανική εσχατολογία εκτόπισε την αρχαιοελληνική αντίληψη της ανακύκλησης των κοσμικών συμβάντων και πως στη νεότερη εποχή μεταφράστηκε στην ιδέα της προόδου και στην πίστη ότι η ανθρώπινη ιστορία πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της και στην πραγμάτωση του νοήματός της. Η ανάλυση τεκμηριώνεται με την διεξοδική και γλαφυρή αναφορά στο έργο όλων των μεγάλων εκπροσώπων της φιλοσοφίας της ιστορίας, από την αρχαιότητα και τον μεσαίωνα ως το διαφωτισμό και τον 19ο αι. Τέλος ο συγγραφέας συζητεί το πρόβλημα του νοήματος της ιστορίας στο φως των εμπειριών του αιώνα μας.