Το αντικομφορμιστικό και διορατικό πνεύμα του Θεοδωράκη, όπως και η διανοητική του ακτινοβολία, δίνουν ερμηνείες με όρους διαλεκτικής σκέψης, κριτικού αυτοστοχασμού και νεοπυθαγόρειου προσανατολισμού.

Τα στοιχεία του πολιτισμού και της ειρήνης αποτελούν πάντοτε τις ενοποιητικές και ολοποιητικές δυνάμεις για την επιβίωση του ανθρώπινου είδους. Δυνάμεις, ωστόσο, που -κατά τον Θεοδωράκη- βρίσκονται στον πυρήνα της συμπαντικής αρμονίας και της Μοναδικότητας του εσωτερικού κόσμου.