Στο παρόν βιβλίο της Astbooks με τίτλο "Πρακτικές Εφαρμογές Λογιστικής 2019", παρουσιάζεται ο λογιστικός χειρισμός μίας σειράς ζητημάτων που καταλαμβάνουν όλες τις ομάδες λογαριασμών (πάγια, αποθέματα, απαιτήσεις, καθαρή θέση, υποχρεώσεις, έξοδα, έσοδα).

Κάθε περίπτωση προσεγγίζεται, όπου κρίνεται σκόπιμο, λογιστικά αλλά και φορολογικά (σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του Κ.Φ.Ε. (ν. 4172/2013), προκειμένου να κατανοηθεί με σαφήνεια και η έννοια της διαφοράς λογιστικής και φορολογικής βάσης.
Όσον αφορά τη θεματολογία, ενδεικτικά αναφέρουμε τα κάτωθι:
- Πάγια: αγορά, πώληση, αποσβέσεις, επιχορηγήσεις, χρηματοδοτική - λειτουργική μίσθωση, ιδιοπαραγωγή, απομειώσεις, εύλογη αξία.
- Αποθέματα: μέθοδοι αποτίμησης, αγορές (ενδοκοινοτικές, εισαγωγές, εσωτερικού, σε ξένο νόμισμα), εκπτώσεις.
- Απαιτήσεις: πελάτες, επισφάλειες, γραμμάτια εισπρακτέα, ομόλογα, χρηματοοοικονομικά στοιχεία, συμμετοχές,
- Καθαρή θέση: Μετοχικό κεφάλαιο (ίδρυση, αύξηση, μείωση, τρόπος κάλυψης), διάθεση κερδών, αποθεματικά, συγχωνεύσεις - μετατροπές
- Υποχρεώσεις: Δάνεια (μακροπρόθεσμα, υπερανάληψη), γραμμάτια πληρωτέα, ΦΠΑ
- Έξοδα: Μισθοδοσία, προβλέψεις αποζημίωσης, επομένων χρήσεων, δουλευμένα, παροχές τρίτων, φόροι - τέλη, τόκοι, λοιπά, έξοδα εκτελωνιστή
- Έσοδα: Πωλήσεις (εσωτερικού, ενδοκοινοτικές, επιστροφές, εκπτώσεις, σε ξένο νόμισμα), airbnb, εξόφληση με pos, επομένων χρήσεων, επιδοτήσεις,
Επιπλέον, υπάρχει μία πλήρης εφαρμογή για το κλείσιμο της χρήσης, με:
- εγγραφές προσαρμογής,
- αναβαλλόμενη φορολογία,
- εγγραφές κλεισίματος
- σύνταξη χρηματοοοικονομικών καταστάσεων.
Για τις ανάγκες όλων των ανωτέρω περιπτώσεων, έχουν χρησιμοποιηθεί οι λογαριασμοί του Προτεινόμενου Λογιστικού Σχεδίου του ν. 4308/2019, προκειμένου ο αναγνώστης να εξοικειωθεί με το πνεύμα της ονοματολογίας, του βαθμού ανάλυσης και συγκέντρωσης των λογαριασμών, καθώς έτσι είναι πιο ευχερής η σύνδεσή τους με τα υποδείγματα των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.

Τέλος, για την πληρέστερη ενημέρωση των αναγνωστών, παρατίθεται:
- Ο ν. 4308/2014 κωδικοποιημένος με το ν. 4591/2019 (ΦΕΚ Α' 19/12.2.2019) με τα 4 παραρτήματα που το συνοδεύουν:
- Ορισμοί
- Υποδείγματα ατομικών χρηματοοοικονομικών καταστάσεων
- Σχέδιο λογαριασμών
- Σύνδεση σχεδίου λογαριασμών και χρηματοοοικονομικών καταστάσεων
- Πίνακας με ενδεικτική σύνδεση των λογαριασμών του προτεινόμενου σχεδίου των Ε.Λ.Π. με τους λογαριασμούς του Ε.Γ.Λ.Σ.

Από 1.1.2015 έχει τεθεί σε εφαρμογή ο ν. 4308/2014 (Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα - Ε.Λ.Π.) με τον οποία ενσωματώθηκαν με πληρότητα και ορθότητα στο εσωτερικό δίκαιο οι λογιστικές διατάξεις της Οδηγίας 34/2013/ΕΕ και υλοποιήθηκε περαιτέρω απλοποίηση του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ) του ν. 4093/2012, όπως ίσχυε.

Ο συγκεκριμένος νόμος στόχευσε στην ενοποίηση, συμπλήρωση και εκσυγχρονισμό των λογιστικών κανόνων της χώρας, με σκοπό τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και λειτουργικού λογιστικού ρυθμιστικού πλαισίου για τις επιχειρήσεις και λοιπές υποκείμενες οντότητες. Με την εφαρμογή των Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων, επιχειρήθηκε η καταπολέμηση της λογιστικής πολυνομίας και η υπηρέτηση της ανάγκης για διαφάνεια, αξιοπιστία και συγκρισιμότητα της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης, συνθήκες που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία της αγοράς.

Τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στη σύνταξη των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων, καθώς επιδιώκουν διαφόρους στόχους και δεν παρέχουν απλώς πληροφορίες για τους επενδυτές στις κεφαλαιαγορές αλλά ενημερώνουν για προηγούμενες συναλλαγές και ενισχύουν την εταιρική διακυβέρνηση. Για το λόγο αυτό, οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις πρέπει να δίνουν την πραγματική εικόνα του ενεργητικού και του παθητικού της επιχείρησης, της οικονομικής της θέσης και των κερδών ή ζημιών.

Όσον αφορά τον τρόπο τήρησης των στοιχείων και συναλλαγών της κάθε οντότητας, ορίζεται με σαφήνεια (βλ. παρ. 10 άρθρου 3) ότι όταν η οντότητα συντάσσει ισολογισμό, χρησιμοποιεί ένα κατάλληλο διπλογραφικό σύστημα, στο οποίο: θα τηρείται
α) Αρχείο στο οποίο καταχωρείται αναλυτικά κάθε συναλλαγή και γεγονός (ημερολόγιο).
β) Αρχείο με τις μεταβολές κάθε τηρούμενου λογαριασμού (αναλυτικό καθολικό).
γ) Σύστημα συγκέντρωσης του αθροίσματος των αυξήσεων και μειώσεων (χρεώσεων και πιστώσεων), καθώς και το υπόλοιπο κάθε τηρούμενου λογαριασμού (ισοζύγιο).

Περαιτέρω, η διάταξη της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του ν. 4308/2014, ορίζει ότι το σχέδιο των λογαριασμών του παραρτήματος Γ είναι υποχρεωτικό σε ό,τι αφορά την ονοματολογία, το βαθμό ανάλυσης και συγκέντρωσης των λογαριασμών (ανάλυση - ταξινόμηση σε πρωτοβάθμιους, δευτεροβάθμιους, κ.λπ.), καθώς και το περιεχόμενό τους, όπως αυτά καθορίζονται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Συνεπώς, και σύμφωνα με τις επικρατούσες διεθνείς πρακτικές, δεν είναι υποχρεωτική η χρήση των κωδικών του προτεινόμενου σχεδίου λογαριασμών.

Συνεπώς, οι οντότητες, δύνανται κατ' επιλογήν, να συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το σχέδιο λογαριασμών του Ε.Γ.Λ.Σ. που ήταν σε υποχρεωτική ισχύ κατά την 31η Δεκεμβρίου 2014, δηλαδή το σχέδιο λογαριασμών του Π.Δ. 1123/1980 ή του Π.Δ. 148/1984 περί εφαρμογής του Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων ή του Π.Δ. 384/1992 περί εφαρμογής Κλαδικού Λογιστικού Σχεδίου Τραπεζών, κατά περίπτωση.

Ωστόσο, οι οντότητες όφειλαν να προβούν στις απαραίτητες προσαρμογές και προσθήκες στο σχέδιο λογαριασμών που τηρούσαν για την κάλυψη των απαιτήσεων του νέου νομοθετήματος και των πληροφοριακών τους αναγκών.