Με την άλωση της Πόλης η μακροχρόνια αντιπαράθεση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με έναν απειλητικό κόσμο βαρβάρων, ο οποίος περιέβαλλε τα σύνορά της, έφτασε το κορυφαίο αλλά και το οριακό της σημείο. Ο όρος "βάρβαρος", από την πρώτη του εμφάνιση στην αρχαία ελληνική γλώσσα και σε διαδρομή πολλών αιώνων, διευρύνθηκε μέσα από τις αναρίθμητες ιστορικές εμπειρίες του συγκεκριμένου πολιτισμικού χώρου, για να προσλάβει τελικά κατά την εποχή της Άλωσης τον χαρακτήρα απόλυτου προσδιορισμού. Από την άποψη αυτή, ο τουρκικός κόσμος, ως ο τελευταίος και πιο απειλητικός εχθρός του Βυζαντίου, ο οποίος προκάλεσε και την οριστική κατάρρευση της αυτοκρατορίας, ήταν φυσικό να παρουσιαστεί στις πηγές ως ένας κόσμος τέλειας αντιστροφής όλων εκείνων των αξιών που όριζαν το εξιδανικευμένο Βυζαντινό Κράτος.