Κύριο θέμα του βιβλίου είναι η καταγραφή της συνάντησης του σινικού κόσμου με τον κόσμο της Δύσης, από το 1842 ως τις μέρες μας. Αναγκαστική συνάντηση -με εξαίρεση την ειδική περίπτωση που συνιστά το αποτυχημένο εγχείρημα των Ιησουιτών να ριζώσουν στην Κίνα- καθώς προέκυψε αποκλειστικά ως το επακόλουθο της Δυτικής επεκτατικότητας. Συνάντηση ωστόσο που έφερε σε τροχιά σύγκρουσης δύο θεμελιωδώς διαφορετικούς πνευματικούς κόσμους, που ο καθένας πρέσβευε αποκλειστικά για του εαυτό του τον οικουμενικό του χαρακτήρα.

Κι αν ο ένας, περιχαρακωμένος στην αυτάρκειά του, ένιωθε αδιάφορος σε κάθε είδους νέα εμπειρία, ο άλλος, με την δυναμικότητα που του επέτρεψαν η βιομηχανική και τεχνολογική επανάσταση που είχαν συντελεστεί στα πλαίσιά του, η πολεμική ισχύς των χωρών του, η ασίγαστη δίψα των οικονομικών διεργασιών του για νέες αγορές και πλουτοπαραγωγικές πηγές, είχε εξορμήσει σε όλον τον πλανήτη για την διασφάλισή τους.

Η πορεία που ακολούθησε η Κίνα, από το αναγκαστικό της άνοιγμα στον υπόλοιπο κόσμο έως σήμερα, αποδείχτηκε, τελικώς, το ιστορικό της δραματικής ανασυγκρότησής της: Ο "Μεγάλος Ασθενής" στο δεύτερο ήμισυ του 19ου και στο πρώτο του 20ού, έχει καταστεί στις μέρες μας αποφασιστικός παράγοντας της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων. Τάξη στην οποία -σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στη διάρκεια της μακραίωνης κρατικής υπόστασής της- η Κίνα συμμετέχει πλήρως και μάλιστα με πρωταγωνιστικό ρόλο.

Η παρουσίαση της ιστορικής αυτής πορείας συνιστά, συνεπώς, το Χρονικό της ανόρθωσης και της ισχυροποίησής της, όπως το είχαν θέσει στόχο οι πολιτικές και πνευματικές προσωπικότητες που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο επωμίσθηκαν ό,τι σχετίστηκε με την διασφάλιση της κρατικής και πολιτιστικής της οντότητας. Διασφάλιση που κάθε φορά λάμβανε και άλλη μορφή, ανάλογα με το διακύβευμα της εποχής αλλά και την ιδιαίτερη θεώρησή του από τον κάθε ένα από τους πρωταγωνιστές του.