Ο µύθος του Οιδίποδα, γνωστός στους Αθηναίους θεατές, περνά µέσα στο έργο µε αναδροµικές περιγραφές που θα συντελέσουν στην τροµερή αποκάλυψη.

Το δράµα αρχίζει µε τον Οιδίποδα κραταιό βασιλιά της Θήβας, που καλείται να ανακαλύψει τον αίτιο της θεόσταλτης συµφοράς (λοιµός) και να τον τιµωρήσει σκληρά. το δράµα τελειώνει µε τον Οιδίποδα έκπτωτο και τυφλό, έτοιµο για τον δρόµο της εκούσιας εξορίας. Με άλλα λόγια, το έργο αρχίζει µε µια γνωσιακή έλλειψη και τελειώνει µε µια αισθητηριακή έλλειψη.

Ο Οιδίποδας ενσωµατώνει το έσχατο παράδοξο του σοφού που γνωρίζει τι είναι ο άνθρωπος, αλλά αγνοεί ποιος είναι ο ίδιος. Το "εκµαθείν σαφώς" που επιθυµεί θα τον οδηγήσει σταδιακά στην τροµερή αλήθεια. Είναι το αποτρόπαιο µίασµα που πρέπει να διωχτεί για να καθαρθεί η πόλη. Οι βδελυρές του πράξεις τον αποµονώνουν ηθικά και η αισχύνη τον αναγκάζει να επιβάλει στον εαυτό του την αυστηρότερη τιµωρία που µπορεί να εγκρίνει ο θεός του φωτός: τον οπτικό του αποκλεισµό από εικόνες αγαπηµένες, την καταστροφή των "λαµπρών οµµάτων" του.