Η αφιερωματική αυτή έκδοση αναφέρεται στην Α' Ολυμπιάδα των νεότερων Ολυμπιακών Αγώνων, αυτή που έλαβε χώρα στην Αθήνα του 1896 και συνιστά ένα από τα σπουδιαότερα γεγονότα της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, στο μέτρο που σηματοδότησε το σύγχρονο ολυμπιακό κίνημα, ενώ έβαλε τη σφραγίδα της στην ανάπτυξη του παγκόσμιου αθλητικού ιδεώδους. Στα 1906, μια δεκαετία αργότερα, μια δεύτερη "Ολυμπιάδα" με διεθνείς συμμετοχές από πολλές χώρες πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, προκειμένου να τιμηθούν οι Πρώτοι Ολυμπιακοί Αγώνες.
Τα εκτενή κείμενα, που συνέγραψε ο ιστορικός, αναπληρωτής καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης Βασίλης Καρδάσης, αναφέρονται στην προετοιμασία, στις υποδομές, στην οργάνωση και, βεβαίως, στο αγωνιστικό μέρος, ενώ παράλληλα φωτίζουν το ιδεολογικό και κοινωνικό περιεχόμενο (ρομαντισμός, αρχαιολατρεία, αγάπη για τον αρχαιοελληνικό κόσμο), που ενδύθηκε το ολυμπιακό κίνημα της εποχής.
Με τον ίδιο εκτενή χαρακτήρα αναφέρονται πτυχές της Αθήνας της εποχής, του κοινωνικού και πολεοδομικού πςεριβάλλοντος της πόλης. Γράμματα, τέχνες, κοινωνικός βίος, ακόμη και η αξιοποίηση των αρχαιολογικών χώρων, χάρη των χιλιάδων επισκεπτών, καταγράφονται μέσα στις σελίδες του βιβλίου. Το πλούσιο εικονογραφικό υλικό είναι εμπλουτισμένο με σπάνιες και ανέκδοτες φωτογραφίες από την ιδιωτική συλλογή της Παλαιάς Βουλής, του Ε.Λ.Ι.Α., της Εθνικής Πινακοθήκης, από το αρχείο του συλλέκτη Σπύρου Μανουσάκη, κ.ά.

"Η Αθήνα, η πρωτεύουσα που θα υποδεχόταν τους νέους Ολυμπιακούς Αγώνες, ήταν στα 1896 μια πόλη 100.000 περίπου κατοίκων. Ο πληθυσμός της είχε, σχεδόν, δεκαπλασιασθεί από την εποχή που επιλέχθηκε για πρωτεύουσα του ελληνικού βασιλείου το 1834. Δεν ξεπερνούσε, ωστόσο, το 5% του συνολικού πληθυσμού της χώρας. Σε αντίθεση με άλλες πρωτεύουσες της Ευρώπης (Λονδίνο, Παρίσι) που είχαν γνωρίσει πολύ νωρίτερα, δηλαδή ακόμη πριν από τη βιομηχανική έκρηξη του 1750-1850, εκπληκτικούς ρυθμούς πληθυσμιακής συγκέντρωσης, η Αθήνα αναπτυσσόταν με πιο αργούς ρυθμούς.
[...]"
(από την εισαγωγή του βιβλίου)