Η μητέρα του Μ. Καραγάτση, Ανθή Ροδοπούλου, πεθαίνει στις 25 Μαρτίου 1946. Ο Καραγάτσης αμέσως αρχίζει να γράφει τον "Μεγάλο ύπνο", που τυπώνεται τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου.

"Το έντονο αυτοβιογραφικό στοιχείο, μια μελαγχολική ή και πένθιμη διάθεση, μια ατμόσφαιρα οικειότητας και θαλπωρής (έστω και, συχνά, διαβρωμένης), δίνουν έναν διαφορετικό, ηπιότερο χαρακτήρα στο έργο. Οι τόνοι είναι χαμηλοί, οι εντάσεις χαλαρές, η γλώσσα ομαλότερη, χωρίς υπερβολές. [...]
Δεν λείπουν οι συνήθεις προβληματισμοί και στοχασμοί του συγγραφέα για τα ανθρώπινα, τη λογοτεχνία και πλήθος άλλων θεμάτων: από την αμφισβήτηση της συμβατικής ηθικής και τους φιλοσοφικούς διαλογισμούς για τον έρωτα και το θάνατο, τα δύο φύλα, τις ιδεολογίες, τη φυλετική ταυτότητα, το ένστικτο της κυριαρχίας και το Ριζικό, μέχρι τους εγκωμιαστικούς λόγους για τον Βίκτορα Ουγκό και τους "φοβερούς όρχεις του"."

(Άρης Μπερλής, "Η μεσοπολεμική πεζογραφία", τ. Δ΄, Εκδόσεις Σοκόλη 1992)