"Οι δεκαπέντε αυτές μελέτες μου συνδέονται με μια ερευνητική διαδρομή που καλύπτει περίπου τρεις δεκαετίες"· με τούτη την φράση από το κείμενο της Εισαγωγής του, ο Ομότιμος Καθηγητής Μουσικολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Δημήτρης Θέμελης, καλεί τον αναγνώστη να ακολουθήσει μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του την ίδια διαδρομή που εκείνος χάραξε στον χάρτη της μουσικολογικής έρευνας και πραγματοποίησε όταν πριν από τριάντα τόσα χρόνια βγήκε στον πηγαιμό για την Ιθάκη ευχόμενος να είναι μακρύς ο δρόμος. Και ο δρόμος ήταν όντως μακρύς, του χάρισε την γνώση τού τι σημαίνουν οι Ιθάκες, αξιώνοντάς τον να επανανακαλύψει μέσα από την δική του πορεία και ταυτόχρονα να βιώσει την μετάβαση από την παράδοση στην συγχρονικότητα.

Ο επιστημονικός υπεύθυνος των "Ελληνικών Μουσικολογικών Εκδόσεων" που υπογράφει το προλογικό αυτό κείμενο, είχε το προνόμιο πρώτος να ανταποκριθεί στο κάλεσμα του συγγραφέα-ερευνητή και εξερευνητή και να χαρεί διπλά τους δεκαπέντε σταθμούς του ταξιδιού, από μελέτη σε μελέτη. Και τούτο διότι σαν ταξιδευτής στις δύσκολες θάλασσες της έρευνας και ο ίδιος, συμμερίστηκε την χαρά του ομότεχνου που του δείχνει τις πραμάτειες του και του εμπιστεύεται την "έκθεσή" τους στο ευρύτερο κοινό των αναγνωστών της σειράς αλλά και διότι ο συγγραφέας των μελετών αυτών δείχνει στην ίδια κατεύθυνση-στροφή, την οποία πραγματοποίησε εδώ και καιρό και ο υπογράφων, στροφή απομάκρυνσης (όχι απόρριψης) από την ιδεολογία της παράδοσης με την περιορισμένη έννοια της διαχρονικότητας, και αποδοχής της παράδοσης ως συγχρονικότητας, δηλαδή, ως επιβίωσης και σημερινής καθημερινής βίωσης όλων των μουσικών πολιτισμών που γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν σε τούτο τον τόπο και οι οποίοι έχουν διαχρονικό μεταφορέα και σύγχρονο φορέα την ελληνική γλώσσα: τους πολιτισμούς της αρχαίας, της δημοτικής, της βυζαντινής και της νεότερης ελληνικής μουσικής.

Ο Δημήτρης Θέμελης έχει το σπάνιο προσόν ως μουσικολόγος αλλά και ως ενεργός μουσικός να συνδυάζει την θεωρητική προσέγγιση με την πράξη, και μάλιστα την πράξη όχι μόνο του εκτελεστή, δηλαδή, του "μουσικού του βιολιού" αλλά και του συνθέτη: Παίζοντας βιολί εκτελεί με την ίδια αγάπη και γνώση τόσο τους ικαριώτικους σκοπούς όσο και τα Κουαρτέτα του Μότσαρτ, ενώ στο συνθετικό του έργο συναντιούνται με τον πιο φυσικό τρόπο το ελληνικό δημοτικό μέλος με τα προχωρημένα στοιχείαιδιώματα της έντεχνης ευρωπαϊκής μουσικής. Με άλλα λόγια, βιώνει την "ελληνική συνέχεια", όπως την διακήρυξε ο Δάσκαλός του και μεγάλος Έλληνας μουσικολόγος Θρασύβουλος Γεωργιάδης, μετουσιώνοντας "έργω" την παράδοση σε συγχρονικότητα. Ταυτόχρονα αποτίει φόρο τιμής στον Δάσκαλο, στο πρόσωπο του οποίου αναγνωρίζει κανείς έναν ακόμη Έλληνα της διασποράς, που "κατηγορήθηκε" ως ανθέλληνας διότι υπηρέτησε την Μουσική, -και την Ελληνική μουσική-, έξω από τα σύνορα της χώρας του -κατά το πρότυπο της κατηγορίας ενάντια στον άλλο μεγάλο Έλληνα, τον αρχιμουσικό και συνθέτη Δημήτρη Μητρόπουλο. [..]

(από τον πρόλογο του Απόστολου Κώστιου)