... Οι σημερινοί καλόγεροι και ο Κιοπέκ - μπέης είναι μια πρωτόγονη αυτοσχεδιαστική μορφή θεάτρου, που έχει όλα τα στοιχεία του αρχαϊκού σατυρικού δράματος και σπέρματα της νεότερης κωμωδίας. Στις παρεμφερείς προαισθητικές λαϊκές εκδηλώσεις (πρωτόγονες μορφές του θεατρικού είδους) όπως εκφράζονται στη Θράκη και γενικά στα εθιμικά πανηγύρια όλων των λαών, που διέσωσαν και σήμερα σε τροποποιημένη μορφή τον τελετουργικό μαγικό χαρακτήρα του διονυσιασμού, παρουσιάζονται στην τέλεσή τους, γενικά τρία βασικά στάδια: α) Μια οργιαστική έξοδος στην εξοχή για τη λατρεία του Θεού (πομπή) β) Μια ανακάλυψη του θύματος για τη θυσία (αγών) και γ) ένας θριαμβικός γυρισμός των πιστών με την ανάσταση του Θεού (κώμος). [...]