Η γυναίκα αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τις καλλιτεχνικές δημιουργίες ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, χάρη στους ποικίλους συμβολισμούς (ευγονίας, μητρότητας, κάλλους) που εμπεριέχει, ή ως αλληγορία των ανθρωπίνων αρετών και ελαττωμάτων. Από τη Μητέρα Φύση, την Αφροδίτη, την Παναγία ως τις Διάσημες Καλλονές διαφόρων εποχών, οι καλλιτέχνες δεν έπαψαν να ασχολούνται με το θέμα της γυναίκας, προκειμένου να απαθανατίσουν είτε την ενδυμασία και τον πλούτο της περιβολής της, είτε τις αισθησιακές φόρμες του γυμνού γυναικείου σώματος, είτε τον κόσμο της, είτε την κοινωνική της θέση. Τα τελευταία χρόνια, οι -ανά τους αιώνες- γυναικείες παραστάσεις επανεξετάστηκαν και αμφισβητήθηκαν από εκπροσώπους του φεμινιστικού εικαστικού κινήματος.

Γυναικείες φιγούρες εντοπίζονται σε όλες τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη, από τα προϊστορικά ειδώλια ως τις παραστάσεις των αρχαίων αγγείων και τις βυζαντινές εικόνες. Επίσης, στους πίνακες και τα χαρακτικά του 18ου, του 19ου και του 20ού αι. αναπαριστάνονται συχνά γυναικείες μορφές που απαθανατίζουν συνήθως ιστορικά πρόσωπα, είτε αποτελούν πρόσχημα για ενδυματολογικές πληροφορίες, είτε πρωταγωνιστούν σε σκηνές καθημερινότητας. Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον σύνολο που προφέρεται για ποικίλες αναγνώσεις.

Φανή - Μαρία Τσιγκάκου, επιμελήτρια του Τμήματος Ζωγραφικής, Χαρακτικών και Σχεδίων