Τι μπορούμε να διδαχτούμε από την πανδημία; Ποιο είναι το πραγματικό "εμβόλιο" που θα μας θωρακίσει απέναντι σε κάθε είδους αρρώστιες; Ο τέως Πρόεδρος της Δημοκρατίας εφιστά την προσοχή μας σε μείζονα ζητήματα που ανέκυψαν στη διάρκεια της καραντίνας και δείχνει πώς η τραγωδία του Covid 19 μπορεί να γίνει "το διδακτικό εγχειρίδιο και ο αστρολάβος της ανηφορικής πορείας μας προς το μέλλον".

"Έχοντας βιώσει την πρωτόγνωρη εμπειρία της απομόνωσης και τον περιορισμό της ελευθερίας", γράφει ο Πρ. Παυλόπουλος, "είναι καλό να μη φτάσουμε στο άλλο άκρο του φοβικού μιθριδατισμού και της διαρκούς ανοχής των περιορισμών". Κατανόηση της ουσίας της ελευθερίας και της προστασίας που της προσφέρει το σύνταγμα, όσο το δυνατόν λιγότεροι περιορισμοί της, συλλογικότητα και αλληλεγγύη είναι όροι απαράβατοι για την επιβίωση μας, τονίζει.

Η κρίση του Covid 19 διέλυσε, συνεχίζει, την "αλαζονική αίσθηση αυθυπαρξίας και αυτάρκειας που απολαμβάναμε", εν μέρει και λόγω της τεχνολογικής προόδου, και έδειξε την αξία της κοινωνικότητας και της συλλογικότητας, τα "ξεχασμένα θεμέλια του πολιτισμού μας".

«Η τραγική κατάσταση που δημιουργήθηκε ακόμα και σε χώρες που κάποτε περηφανεύονταν για τα συστήματα υγείας τους έκανε επίσης φανερή την ανάγκη ολικής επαναφοράς", καταλήγει ο Πρ. Παυλόπουλος, του κοινωνικού κράτους δικαίου το οποίο τις τελευταίες δεκαετίες εγκαταλείφθηκε "μέσα από τα ακραία κελεύσματα ενός ακραίου νεοφιλευθερισμού" και μιας "αχαλίνωτης παγκοσμιοποίησης".