Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1963. Κατάγεται από τη Κεφαλλονιά και τη Μεσσηνία. Είναι δικηγόρος. Σπούδασε στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Δημόσιο Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης (Paris I). Από τα μαθητικά της κιόλας χρόνια ασχολήθηκε ενεργά με τα κοινά. Κατά τη διάρκεια των σπουδών της υπήρξε ενεργό μέλος της ΠΑΣΠ και της Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ (1980-1985) και μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου των φοιτητών της Νομικής (1982-1983). Ως μέλος του Γραφείου Διεθνών Σχέσεων της Επιτροπής Νεολαίας του ΠΑΣΟΚ, είχε την ευκαιρία να εκπροσωπήσει το Κίνημα σε πλήθος διεθνών διοργανώσεων (1983-1985). Το 1986 ξεκίνησε να εργάζεται ως Επιστημονικός Συνεργάτης της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ στα επόμενα χρόνια, ο Ανδρέας Παπανδρέου την εμπιστεύτηκε για τη θέση του Εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ στο Προεδρείο της Ένωσης Ευρωπαϊκών Σοσιαλιστικών Κομμάτων (1989-1991) και στην Σοσιαλιστική Διεθνή (1990-1992). Από το 1991 έως το 1995 εργάστηκε ως μέλος της Πολιτικής Γραμματείας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στη συνέχεια ορίστηκε Αναπληρώτρια Διευθύντρια του γραφείου του Έλληνα Επιτρόπου στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες (1995-1999). Από το 2002 έως τις εκλογές του Μαρτίου του 2004, διετέλεσε Γενική Γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης. Από τη θέση αυτή εργάστηκε για την στήριξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, την ενίσχυση της εποπτείας και τη διαφάνεια των τιμών στην αγορά, την ένταξη του εμπορίου στα Ευρωπαϊκά προγράμματα, το σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο των Λαϊκών Αγορών και την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών. Είχε την ευθύνη του συντονισμού των πολιτικών του Υπουργείου Ανάπτυξης στην Ελληνική Προεδρία στην Ε.Ε. το 2003. Στην πλούσια και μακρά κομματική της διαδρομή, η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου διετέλεσε, επίσης, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ (1994-2005) και του Εθνικού Συμβουλίου (2005 έως σήμερα), μέλος του Τομέα Διεθνών Σχέσεων (1985-1999) και αναπληρώτρια Γραμματέας του Τομέα Αυτοδιοίκησης του Κινήματος (1999-2005). Στις Ευρωεκλογές του 2004 εκλέχτηκε Ευρωβουλευτής και ανέλαβε επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο . Συμμετείχε στις Κοινοβουλευτικές Επιτροπές Προϋπολογισμού, Ελέγχου Προϋπολογισμού, Ενέργειας- Βιομηχανίας και Έρευνας και στην Ειδική Επιτροπή για τις Νέες Δημοσιονομικές Προοπτικές της Ε.Ε. Ήταν εισηγήτρια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της Έκθεσης για την Απαλλαγή της οικονομικής χρήσης 2003 της Ε.Ε. και εισηγήτρια της χρηματοδότησης του 7ου Προγράμματος Πλαίσιο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης της Ε.Ε. Στις 16 Μαρτίου του 2005, η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, μετά από πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου, εξελέγη ως η πρώτη γυναίκα Γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και παρέμεινε σ΄αυτήν τη θέση μέχρι το Δεκέμβριο του 2006. Ως Γραμματέας, εργάστηκε μεθοδικά για την πολιτική και οργανωτική ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ και για τη μάχη των Δημοτικών και Νομαρχιακών Εκλογών τον Οκτώβρη του 2006. Το Δεκέμβριο του 2006, το Εθνικό Συμβούλιο, αναγνωρίζοντας το έργο και την προσφορά της, την εξέλεξε πρώτη σε ψήφους στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΠΑΣΟΚ. Ως μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου, είχε την ευθύνη διοργάνωσης του Προγραμματικού Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ, το Μάιο του 2007. Στις 16 Σεπτεμβρίου 2007 εκλέχθηκε για πρώτη φορά Βουλευτής στη Β΄ Αθήνας. Στις 25 Νοεμβρίου 2007 και μέχρι τη διεξαγωγή του 8ου Συνεδρίου του ΠΑΣΟΚ (13-16 Μαρτίου 2008), ορίσθηκε μέλος της Γραμματείας της Κεντρικής Οργανωτικής Επιτροπής Συνεδρίου (ΚΟΕΣ), εισηγήτρια για το Καταστατικό του Κινήματος και μέλος του Πολιτικού Συντονιστικού Οργάνου του ΠΑΣΟΚ υπεύθυνη για την Κοινωνική Πολιτική. Στις 21 Μαρτίου 2008, στην 1η Σύνοδο του Εθνικού Συμβουλίου μετά το 8ο Συνέδριο του Κινήματος, επανεκλέχτηκε μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ και ορίσθηκε υπεύθυνη για το Κυβερνητικό Πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ. Στις 4 Οκτωβρίου 2009 επανεκλέχθηκε Βουλευτής Β' Αθήνας του ΠΑΣΟΚ. Από τον Οκτώβριο του 2009 μέχρι το Σεπτέμβριο του 2010 διετέλεσε Υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Στις 7 Σεπτεμβρίου 2010 ανέλαβε Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών υπεύθυνη για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις και παρέμεινε σ' αυτήν τη θέση έως τις 10 Φεβρουαρίου 2012 που παραιτήθηκε λόγω της διαφωνίας της με τις ρυθμίσεις του δεύτερου μνημονίου όσον αφορά στις συλλογικές διαπραγματεύσεις και στα εργασιακά δικαιώματα. Η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου ήταν ξανά υποψήφια βουλευτής Β' Αθήνας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 6ης Μαΐου 2012.